“Oorlog met Irak kan genadeslag worden voor Opec”

Volgens analisten uit de oliesector kan een
oorlog tegen Irak de machtsverhoudingen op de petroleummarkt ingrijpend
veranderen. Misschien blijkt de rol Organisatie van Olie-exporterende
Landen (Opec) nadien grotendeels uitgespeeld. Als Irak een de Amerikanen
gunstig gezind regime krijgt, wordt de Amerikaanse hegemonie op het
wereldtoneel bovendien verder geconsolideerd. Dergelijke overwegingen, en
niet in de eerste plaats de controle over de Irakese olievoorraden zouden
achter de Amerikaanse politiek tegenover Irak schuilgaan.


Irak is één van de 11 lidstaten van de Opec; in de Irakese ondergrond gaat
11 procent van de bekende oliereserves in wereld schuil. Toch gaan
verscheidene analisten ervan uit dat de VS het niet in de eerste plaats op
de Irakese olievoorraden hebben gemunt. Volgens Alberto Quirós, de
voormalige voorzitter van Maraven, een dochteronderneming van het
staatsbedrijf Petróleos de Venezuela (PDVSA), willen de VS in de eerste
plaats vooruitgang boeken in de strijd tegen het terrorisme en op die
manier de oliebevoorrading vanuit heel het Midden-Oosten veiligstellen.

Ook Mahzar Al-Shereidah, een analist die in Venezuela werkt, gelooft dat
een regimewissel in Irak maar een intermediaire doelstelling is van
Washington. “De confrontatie met Irak is een voorwendsel, een kans voor de
VS om de Europese Unie, Japan, Rusland en China de Amerikaanse hegemonie te
doen accepteren.”

Volgens Al-Shereidah hebben de VS van de acties in Afghanistan geprofiteerd
om hun positie in Centraal-Azië en in de buurt van de olievelden rond de
Kaspische Zee te versterken. Als Washington erin slaagt in Irak een
marionettenregering aan de macht te brengen, is het ook in de Golfregio met
zijn nog veel grotere olievoorraden heer en meester. “De VS zouden dan 65
procent van de olievoorraden in de wereld controleren,” rekent Al-Shereidah
voor. Dat zou volgens hem ook het einde betekenen van de Opec. De 11
lidstaten van die organisatie Algerije, Indonesië, Iran, Irak, Koeweit,
Liberia, Nigeria, Qatar, Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en
Venezuela produceren een derde van de aardolie die momenteel op de markt
komt en bezitten driekwart van de bekende aardoliereserves. Saudi-Arabië
heeft naar schatting nog 262 miljard vaten aardolie in zijn ondergrond,
Irak 112,5 miljard vaten en de overige grote olieproducerende landen in de
Golf - Iran, Koeweit, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten - samen 300
miljard vaten. Buiten de Golf zitten de grootste reserves in Venezuela (77
miljard vaten), Rusland (49 miljard vaten), de VS (30 miljard vaten),
Mexico (27 miljard vaten) en Nigeria en China (elk 24 miljard vaten).

De VS lijken overigens alleen op het eerste gezicht vrij geïsoleerd te
staan met hun overtuiging dat er langs diplomatiek weg niets meer kan
worden bereikt in Irak, onderlijnt Giandomenico Picco, een voormalige
adviseur van het VN-secretariaat. Ook Rusland, China en India willen het
islamitisch fundamentalisme in Azië terugdringen en kiezen daarbij voor een
harde aanpak. Eigenlijk zijn het de Europese Unie en Japan die in de kring
van de machtige landen een minderheidsstandpunt innemen met hun streven
naar consensus en oplossingen die in overeenstemming zijn met het
internationaal recht.

Sommige analisten geven ook veel gewicht aan de persoonlijke belangen van
Amerikaanse regeringsleden in de oliesector. President George W. Bush zelf
werkte voor verscheidene petroleumbedrijven en richtte in 1978 de
onderneming Arbusto Energy op. Zijn vice-president Dick Cheney stond aan
het hoofd van Halliburton, een bedrijf dat zich toelegt op olieboringen.
Minister van Binnenlandse Zaken Gale Norton verdedigde als advocaat de
dossiers van grote petroleumbedrijven, en nationaal veiligheidsadviseur
Condoleezza Rice had jarenlang een hoge functie bij Chevron.

Volgens Nikolai Tokarev, de voorzitter van het Russische Zarubzhneft, zal
Irak zijn hele olie- en gassector in de handen spelen van Amerikaanse
bedrijven als Saddam Hoessein van de macht wordt verdreven. Nu heeft Bagdad
onder meer petroleumcontracten met het Russische Lukoil, het Franse
TotalFinaElf en de Chinese Nationale Oliemaatschappij. De Venezolaanse
expert Quirós gelooft niet dat die contracten na een eventuele oorlog zo
maar zouden worden geannuleerd, maar Al-Shereidah vindt het “ondenkbaar”
dat de VS en Groot-Brittannië, die nu helemaal buiten Irak worden gehouden,
“genoegen zouden nemen met minder dan 60 procent van die markt.”

Een eventuele oorlog en de daaropvolgende regimewissel in Irak zou de
olieprijzen in elk geval rare sprongen kunnen doen maken. Als de VS de
aanval inzetten, zullen de prijzen onmiddellijk stijgen en misschien wel
verdubbelen in vergelijking met het huidige niveau van 23 à 27 dollar per
vat. Als ook de andere Golfstaten worden meegesleept in het conflict,
zouden de prijzen zelfs kunnen verdrievoudigen, waarschuwde de voormalige
Saudische olieminister Ahmed Zaki Yamani.

Na de afloop van de oorlog zou er een periode van erg lage prijzen kunnen
aanbreken. Irak zou niet meer gehinderd worden door de VN-afspraken die de
Irakese olie-export nu beperken tot 2,4 miljoen vaten per dag. De
dominantie van Saudi-Arabië, dat 8,7 miljoen vaten per dag produceert, zou
daarmee worden doorbroken. De internationale olieprijzen zouden een diepe
duik nemen, ook al omdat de Irakese productiekosten zo laag zijn. Het
grootste deel van de Irakese olie kan worden bovengehaald voor 1,5 dollar
per vat, vergeleken met bijna vijf dollar voor Venezolaanse olie en 10
dollar voor olie uit de Noordzee.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.