China gebruikt artificiële intelligentie bij onderdrukking Oeigoeren

China maakt gebruik van artificiële intelligentie om moslims in de regio Xinjiang willekeurig op te pakken, zegt Human Rights Watch. Meer dan tweeduizend mensen werden zo opgesloten. De mensenrechtenorganisatie spreekt van ‘geautomatiseerde repressie’.

Het Chinese datasysteem Integrated Joint Operations Platform (IJOP) selecteert met behulp van artificiële intelligentie mensen voor ondervraging en mogelijke opsluiting. China gebruikt het systeem in Xingjiang om Oeigoeren, een Turkssprekende moslimminderheid, te onderdrukken, zegt Human Rights Watch (HRW).

Tweeduizend gedetineerden

Het was al bekend dat China allerlei data van de inwoners van Xingjiang verzamelt en opslaat. Het gaat onder meer om biometrische gegevens zoals DNA, vingerafdrukken en irisscans.

De mensenrechtenorganisatie zag nu een gelekte lijst met daarop namen van meer dan tweeduizend gedetineerden uit het district Aksu in Xingjiang. Het IJOP had de namen eerst geselecteerd als potentieel bedreigend.

Politiediensten gebruikten die automatische selectie vervolgens om mensen te ondervragen en naar heropvoedingskampen in Xinjiang te sturen, zegt HRW, dat spreekt van ‘geautomatiseerde repressie’.

Oproepen uit het buitenland

Volgens Human Rights Watch selecteren de IJOP-algoritmen mensen op basis van gedrag dat perfect legaal is. Zo werd ‘mevrouw T.’ vastgehouden omdat het IJOP-systeem haar had gemarkeerd vanwege ‘banden met gevoelige landen’. De vrouw had in maart 2017 vier telefoonoproepen ontvangen van een buitenlands nummer. De Aksu-lijst vermeldt van elk gesprek de exacte tijdsduur, tot op de seconde.

‘Met andere woorden, het IJOP-systeem is geprogrammeerd om bepaald gedrag te herkennen, oproepen naar een buitenlands nummer, waarbij de exacte duur van de oproepen wordt genoteerd.’

Verplichte arbeid

Human Rights Watch belde dat nummer en ontdekte dat het aan de zus van mevrouw T. toebehoorde. Die vertelde aan de organisatie dat haar zus door de politie was ondervraagd rond de datum die de Aksu-lijst als haar detentiedatum heeft geregistreerd. De politie had daarbij specifiek naar haar zus gevraagd omdat die in het buitenland woont.

In China zitten naar schatting een miljoen Oeigoeren en andere moslims opgesloten.

De zus heeft sindsdien geen rechtstreeks contact meer gehad met haar familie in Xinjiang. HRW vermoedt dat mevrouw T. is vrijgelaten uit het heropvoedingskamp. Via een tussenpersoon heeft haar zus vernomen dat ze nu in een fabriek werkt en alleen in het weekend naar huis mag. Ze vreest dat haar zus tegen haar wil in die fabriek werkt.

Miljoen Oeigoeren opgesloten

In China zitten naar schatting een miljoen Oeigoeren en andere moslims opgesloten. In haar World Report 2019 noemde de mensenrechtenorganisatie de repressie in het land “de ergste sinds de bloedige onderdrukking van de protesten op het Tiananmenplein.”

Sinds 2016 heeft de regionale regering van Xinjiang het repressieve beleid aangescherpt, inclusief beperking van reizen naar het buitenland en gedwongen terugkeer van jongeren die in het buitenland studeren.

‘Predictive policing-platforms zijn eigenlijk niet meer dan een pseudowetenschappelijk vijgenblad voor de Chinese regering om de enorme onderdrukking van Turkssprekende moslims te rechtvaardigen’, zegt HRW-onderzoeker Maya Wang. ‘De Chinese regering moet het IJOP onmiddellijk sluiten, alle verzamelde gegevens verwijderen en iedereen vrijlaten die willekeurig wordt vastgehouden in Xinjiang.’