Ik ben beschaamd Europeaan te zijn

Calais is een stad van dwalenden geworden. Niet begeleide minderjarigen vervelen zich in de duinen, de koude winter zet aan met infecties als gevolg, er zijn voedingsproblemen. Om niet te spreken van de agressiviteit die zich langzaam maar zeker in het hoofd van deze jongeren nestelt.

Unicef heeft een alarmerend rapport gepubliceerd. Waarom nog geld steken in een zoveelste document met informatie die iedereen die ertoe doet sinds maanden kent en negeert?

De ontmanteling van het kamp wordt voorbereid. Desorganisatie dreigt. Het Franse socialistische bewind, een drogbeeld van militant links, evacueert mensen als vuil naar het dichtbijgelegen containerpark, België.

De gouverneur van West-Vlaanderen waar ik woon, laat eens te meer zijn vreemdelingenafkeer de vrije hand. Voor de christendemocratie is deze man allesbehalve een referentie, noch christen noch democraat. De flikken masseren hun spieren in voorbereiding van de grote confrontatie met de migranten.

Af en toe worden minderjarigen in een opvangcentrum aan de overzijde van het Kanaal opgenomen, maar dit is zand voor onze ogen. Als ervaren humanitair werker vind ik de wereld van civiele organisaties vrij zwijgzaam op uitzondering van een aantal niet gouvernementele organisaties die sinds het prille begin werkten in het Calais kamp. Nochtans noemen velen zich ‘Zonder Grenzen’.

Het huidige probleem van migranten in heel ons continent ligt precies in het bepalen van een grens voor deze mensen.

Aan de ene kant zijn er muren die mensen en landen begrenzen, aan de andere kant bevindt er zich rond Calais in een niemandsland waar zelfs de dolende mens geen plaats meer vindt.

Vele Europeanen lijken ervan te dromen al die vreemde nieuwkomers naar een andere planeet te evacueren, maar daarvoor ontbreken de ruimtetuigen.

Vele Europeanen lijken ervan te dromen al die vreemde nieuwkomers naar een andere planeet te evacueren, maar daarvoor ontbreken de ruimtetuigen.

Een tijdelijke, werkbare en realistische oplossing is een degelijk uitgerust vluchtelingenkamp. Dat kan op een paar dagen in elkaar getimmerd worden en daar kan men dan op ordentelijke wijze en naar internationale normen opvang organiseren.

Het Hoog Commissariaat voor Vluchtelingen en enkele grote ngo’s zijn daarin zeer ervaren en bedreven. Een dergelijk vluchtelingenkamp werd een paar weken geleden in Parijs geïnstalleerd door MSF Frankrijk en met behulp van het stadsbestuur in goede banen geleid. Nadien zouden deze migranten worden opgenomen via asielprocedures, hetzij teruggestuurd, hetzij opgevangen in solidaire families.

Ik trek de droevige conclusie dat vluchtelingen en migranten, ze zijn wereldwijd met meer dan 50 miljoen, duizendmaal beter opgevangen worden in landen die buiten Europa liggen. Europa verdient geen hoofdletter meer, de stichters van deze unie moeten uit hun graf opstaan en protesteren.

Maar de meest nijpende vraag blijft: waar moet zo een kamp voorlopig gevestigd worden? België noch Frankrijk – gescheiden door een grens, waarvan men dacht dat die verdwenen was sinds het Schengenakkoord – willen zo’n kamp toelaten.

Ongelooflijk dat er zelfs geen grond meer is in deze twee landen waar mensen nog kunnen aarden. Op 30 km van mijn huis zitten duizenden daklozen en landlozen. Een situatie die niet alleen migranten treft maar ook meer en meer daklozen bij ons.

Ik schaam mij te leven in een gebied, rijk als Croesus, dat zich democratisch noemt, dat niets anders doet dan andere culturen de les te lezen en bommen te gooien. Een continent dat een oorlog verklaart aan terreur, maar niet eens beseft dat de terreur zich in haar eigen ziel heeft vastgebeten.

Ik stort een traan, ik zet door in mijn revolte. De tijd dringt, de schandelijke verhuis start over enkele dagen…

Dr. Réginald Moreels,
Humanitair chirurg.
Gewezen staatssecretaris en minister van Ontwikkelingssamenwerking.
Oostende, 18 oktober 2016.