Actievoerders houden Monsanto-tribunaal in Den Haag: kan een bedrijf veroordeeld worden voor ecocide?

Het Monsanto-Tribunaal op Wereldvoedseldag, 16 oktober 2016, werd samen georganiseerd met een People’s Assembly rond dezelfde thema’s. Het event was al gepland vóór het nieuws bekend werd dat de ‘Duitse degelijkheid’ van Bayer het Amerikaanse Monsanto wil inlijven.

Die overname is een gevaarlijke ontwikkeling van nóg meer concentratie van agromacht in handen van enkele transnationals. Bovendien komt het Monsanto wereldwijd goed uit dat het in een ‘groter geheel’ kan opgenomen worden.

Bijvoorbeeld in Brazilië is Monsanto voor sociale bewegingen de baarlijke duivel. Bayer heeft er een goede naam, wat de staande uitdrukking in dat land bevestigt: ‘Wat Bayer doet, is goed’. Op elke hoek van de straat vind je dan ook apotheken, waar producten van Bayer en enkele andere grote spelers verkocht worden.

Als de deal Bayer-Monsanto doorgaat, heeft Bayer àlles in handen: ziekmakend landbouwgif, gekoppeld aan genetisch gemanipuleerde zaden; farmaceutische producten voor wanneer mensen ziek worden door hun eigen vergiftigde landbouwpraktijken. Dat maakt de cirkel mooi rond.

Toegang tot water en gezond voedsel

Dat is dan ook meteen de inzet van het Tribunaal: kunnen Monsanto en andere bedrijven veroordeeld worden voor ecocide, gekoppeld aan de dood van miljoenen mensen?

Zowel het gerechtshof als de bijeenkomst van vertegenwoordigers en slachtoffers was een uitgesproken internationaal gebeuren, dat nog lang zal doorwerken: 750 deelnemers uit 30 landen en duizenden deelnemers via livestream en sociale media.

De professionele rechters kwamen uit Argentinië, Mexico, Canada, Senegal onder de deskundige leiding van de Belgische rechter Françoise Tulkens.

Tulkens stelde in Le Monde: ‘De kwesties van de toegang tot water en gezond voedsel zijn oud. Dit zijn geen nieuwe issues die uit de koker van kwade activisten komen. Deze thema’s, evenals het recht op een gezond leefmilieu worden nog belangrijker met de klimaatverandering. Het is onze plicht om wettelijke tools te ontwikkelen om deze realiteiten aan te pakken. Het Monsanto-Tribunaal is een stap en een instrument in deze dynamiek.’

Pakkende getuigenissen uit alle continenten

Getuigenissen uit alle continenten geven extra voer om tegen 10 december, mensenrechtendag, adviezen te geven, die richtinggevend kunnen zijn voor andere rechtszaken in de wereld.

De getuigenissen en toespraken op het tribunaal werden thematisch geordend: impact op menselijke gezondheid, impact op bodemleven en planten; impact op gezondheid van dieren; impact op biodiversiteit; impact op boeren en hun recht op voedsel. De tweede dag: druk op stakeholders en instituten.

Ook de People’s Assembly werd opgedeeld per thema’s: Genetisch gemanipuleerde organismen (GGO’s), pesticiden, zaden, verantwoordelijkheid en agroecologie.

Zelf nam ik deel aan een sessie rond GGO’s. We hoorden sterke getuigenissen uit Burkina Faso, Guatemala, Australië, Zuid-Afrika, China en Europa. De tweede dag bestond uit verder overleg en het uitwerken van strategieën om op al die thema’s actie te voeren.

Vlaamse genetische manipulatie van populieren

Bijvoorbeeld: wat kan er gebeuren met de proefprojecten van het VIB (Vlaams Insituut Biotechnologie) met genetisch gemanipuleerde populieren. Bedoeling is om bomen te kweken met minder lignine, zodat er gemakkelijker etanol kan worden uitgehaald. Deze experimenten overstijgen de case in Vlaanderen, want eenmaal op punt kan het toegepast worden op Eucalyptus-monoculturen in Brazilië. In dienst van de zogenaamde ‘groene’ benzine voor de Europeaan die minder CO2 wil uitstoten, maar zich wel privé wil blijven verplaatsen.

Om de ontwikkelingen op de voet te blijven volgen kan je hier terecht: http://www.monsanto-tribunal.org/ en https://www.facebook.com/monsantotribunal​. De fusie van Bayer en Monsanto wordt in Duitsland en wereldwijd gevolgd. Voor informatie over acties zie: www.CBGnetwork.org en www.ethecon.org (“Stop Bayer/Monsanto”).