Invasie van het schaap!

Met de Senegalese collega’s praten we al langer over het offerfeest. Zij proberen hun cultuur namelijk aan mij over te dragen en vertelden me reeds tijdens de ramadan (sinds juni!) dat het offerfeest hét grote feest is met schapen in de hoofdrol.

Hypothetisch ben ik dan ook bij al mijn collega’s uitgenodigd om het mee te vieren. Senegalezen kennende kan ik, nu het offerfeest nadert, ook effectief een beroep doen op deze uitnodigingen.

‘Teranga’, de Senegalese gastvrijheid, is echt en heerst! 

‘Teranga’, de Senegalese gastvrijheid, is echt en heerst! Zo kan je door taxichauffeurs, lokale kunstenaars of door wildvreemden op de markt worden uitgenodigd om mee te eten uit een “grote kom”, bij hun thuis te komen eten of -last-minute- gevraagd worden om het offerfeest (eender welk feest) met hen door te brengen.

In mijn enthousiasme rond ‘teranga’ liet ik dan ook 2 weken na mijn aankomst (in maart!) traditionele kleren, zogenaamde ‘taille bas’ in wax-stof, maken. Dit met de bedoeling om ooit tijdens mijn verblijf op een huwelijk, doopsel of wat dan ook typisch Senegalees en presentabel voor de dag te komen.

Uitnodigingen waren er genoeg; moed om er op in te gaan iets minder. Voor het offerfeest maak ik daarentegen een grote uitzondering!  Na alle “grandeur” in de verhalen wil ik dit feest voor geen geld van de wereld missen! Dagen voor het offerfeest word ik door een Senegalese vriend Junior (Mamacoumba is zijn echt naam) uitgenodigd om het feest met zijn familie door te brengen. Hij weet dat ik helemaal geïntrigeerd ben en bloednieuwsgierig naar hoe de schaapjes in dit verhaal aan hun einde komen.

Bloederige confrontatie met het schaap

12 September- Offerfeest - Om 11h30 word ik door Junior opgebeld, hij is net terug van de moskee, waar het gebed plaatsvond en het eerste schaap door de imam geslacht werd. ‘Kom je kijken hoe we ons voorbereiden en het offerfeest vieren?’ Ik ben een beetje zenuwachtig omdat ik niet weet wat er me te wachten staat en voor de “confrontatie” met het schaap. Maar mijn fascinatie voor het religieuze feest neemt de bovenhand en ik vertrek.

Aangekomen bij junior word ik meteen in de “moslimwereld” ingezogen. Ik word begroet door 3 afgehakte schapenkoppen. Vier mannen, waaronder Junior, zijn de schapen aan het opdelen in stukken. Ik ben verbaasd dat het me niets doet. Enkel bij het zien van de pootjes, de staartjes en terwijl de mannen vakkundig de horens proberen te verwijderen, kijk ik de andere kant op. Er is echter geen ontsnappen aan. 

De mannen zijn super trots dat ze hun schaap thuis en zelf te mogen slachten en leggen ook uit dat dit volgens de koran zo hoort. 

Voor ik de koer opliep zag ik al meteen enkele bloederige schapenvellen die tijdens het drogen het nieuwe speeltje van de kat geworden zijn. In de straat zat er ook een vrouw enkele magen en darmen van schaap schoon te maken in een teiltje.

Ik weet me sterk te houden en besef snel dat ik me aanstel. Het verloopt namelijk allemaal heel hygiënisch. De koer is gedeeltelijk bedekt met plastiek en er is haast geen bloed.

Het is echt opmerkelijk hoe de vrouwen hier met hun teiltjes alles weten schoon te houden! Het is ook frappant hoe de mannen vandaag hun rol in de keuken opnemen. De mannen zijn super trots dat ze hun schaap thuis en zelf te mogen slachten en leggen ook uit dat dit volgens de koran zo hoort.

Ik probeer langs mijn kant dan weer uit te leggen dat slachten in huis niet mogelijk is in België. Het gesprek is gelukkig héél luchtig en wordt beëndigd met “Alhamdoulilah ben je vandaag in Senegal, waar het wel kan!”

Amuse bouche

Op het menu staat er (natuurlijk!) schapenvlees, salade en frieten. Dit laatste is een aangename afwisseling van de dagelijks rijst of couscous. Terwijl echt iedereen; man, vrouw en zelfs kinderen druk bezig zijn in de keuken, krijg ik een stoel aangeboden. Ik voel me volledig nutteloos en volg dan maar hoe de vrouwen rijkelijk omspringen met kruiden en ajuin. Vervolgens krijg ik een “hapje”, “Amuse bouche” zegt Junior. In realiteit is het een groot bord met heel veel gebakken schapenlever, frieten en mosterd. “Il faut manger!” 

Zelf ben ik geen fan van lever, maar er is geen ontsnappen aan. Uit beleefdheid doe ik mijn best om alles zonder lange tanden op te eten ook wetende dat er me binnen enkel uurtjes nog een gigantische middagschotel te wachten staat.

De thee-ceremonie bestaat uit drie rondes, waarbij de mierzoete thee steeds zoeter wordt.

We verplaatsen ons nadien naar de tuin waar Junior de ‘ataya’ (thee) voorbereidt. De thee-ceremonie bestaat uit drie rondes, waarbij de mierzoete thee steeds zoeter wordt.

Het is ongeloofelijk hoe Junior, haast zonder kijken, de thee vanop enige hoogte overgiet van een klein glaasje naar een ander klein glaasje. Om schuim te maken. Er zijn ongeveer 4 glaasjes die steeds opnieuw gevuld worden en de familiekring rond gaan. Iets verderop zitten enkele vrouwen nog brocheten om te draaien op een ‘fourneau ban ak suuf’ (een energie zuinig lokaal “oventje”).  Het is echt super gezellig om met heel de familie in de tuin te zitten en anekdote na anekdote te aanhoren. Niet alles is volledig verstaanbaar, maar hun schaterlachen is aanstekelijk!

Buikje rond

Het is tijd voor het middagmaal. Na zoete thee en mijn “hapje” kan ik niet zeggen dat ik er naar uitkijk. Het eten ruikt echter fantastisch! In de woonkamer leggen de kinderen 2 stoffe doeken op de grond en daarna enkele heel lage krukjes. In een kringetje zet iedereen zich op een krukje. De vrouw des huizes komt vervolgens langs met 2 grote “kommen” gevuld met schapenvlees, frieten, salade, heel veel ajuin en mosterd. Iedereen krijgt ook nog een stukje stokbrood, dat als lepel gebruikt kan worden om het eten op de scheppen. Afwisselend wordt er dan met het stokbrood of met de handen gegeten. De strijd met het voedsel heb ik alvast verloren.

Het is niet zo gemakkelijk om met het stokbroodje schapenvlees van een bot af te pulken. Op zich ben ik er niet rouwig om, aangezien ik niet echt honger heb.

Op de christelijke feestdagen (zoals met pasen) gaan de Christen langs bij de moslims en op islamitische feestdagen gebeurt het omgekeerde.

Na de maaltijd volgt nog een rondje ‘ataya’, ditmaal zonder de kinderen. De kleinsten maken zich namelijk klaar om in de buurt rond te gaan. Zij gaan de kennissen en vrienden in de buurt feliciteren en krijgen dan een zakcentje toegestopt. Bij Junior thuis komen er zo ook enkele kinderen langs. Junior legt uit dat straks na het grote avondmaal (help!), de volwassenen aan de beurt zijn. Iedereen gaat bij de buren om vergiffenis te vragen en schappenvlees te overhandigen aan de christenen.

Het is ronduit geweldig hoe de moslims en christenen harmonieus met elkaar omgaan. In Senegal kunnen gezinsleden elk hun eigen geloof kiezen. Zo heb je gezinnen waar vader en moeder moslim zijn, maar de kinderen christenen. Op de christelijke feestdagen (zoals met pasen) gaan de christenen langs bij de moslims en op islamitische feestdagen gebeurt het omgekeerde.

Zo krijg ik een telefoontje van de boekhouder waar ik mee samenwerk. Blijkbaar staat hij voor mijn deur om me “mijn deel” van zijn schapenvlees af te geven. ‘Teranga’, het geeft me echt een warm gevoel!

Allemaal glitter en kleur!

Om 19uur vertrek ik naar mijn appartement om me op te maken. Het moment is aangebroken! Alle volwassenen trekken hun speciaal gemaakte kleren aan. Voor de mannen een boubou (lang kleed met broek), puntschoenen en optioneel een hoedje, dit alles liefst allemaal in 1 kleur. Voor de vrouwen een lang kleed of taille bas (peplum top met lange rok), schitterende juwelen, helemaal perfect geschminkt & gekapt… en hééél kleurrijk.

Op een dag als Tabaski mag het dan ook net dat tikkeltje meer zijn. Dit betekent gedetailleerd borduurwerk en blinkende steentjes op de prachtige stoffen.

De Senegalese vrouwen zijn gekend om hun prachtige kledij. Dit zowel op het platteland als in de stad en tijdens eender welke activiteit. Vrouwen poetsen, koken en doen aan landbouw in de meest fantastische kleedjes. Op een dag als Tabaski mag het dan ook net dat tikkeltje meer zijn. Dit betekent gedetailleerd borduurwerk en blinkende steentjes op de prachtige stoffen.

Een vreemd fenomeen, alleszins voor mij, is hoe Senegalezen een selfie in hun beste kleren als achtergrond gebruiken op hun gsm en zelfs op de werkcomputer. Dit heeft al vaak tot hilarische toestanden geleid. Probeer maar eens niet te lachen terwijl je een CEO ontmoet en ziet dat hij/zij een foto van zichzelf als achtergrond op de computer heeft staan.

Nu iedereen in zijn beste pak zit, is het niet anders en neemt iedereen uitgebreid de tijd om foto’s van elkaar en voornamelijk van zichzelf te nemen. Weer is er geen ontsnappen aan, maar toegegeven het zijn de beste souveniers van een onvergetelijk feest!