Bedreigingen aan het adres van Filipijnse civiele groeperingen

Party-List Groups (PLG) zijn politieke bewegingen die burgers vertegenwoordigen uit verschillende segmenten van de bevolking. Zo heb je PLG’s die de belangen van bijvoorbeeld vrouwen, leraren of jongeren behartigen. Bij deze stembusgang strijden 187 verschillende PLG’s om 54 beschikbare zetels in het Filipijnse Congres. Dat komt neer op 20 % van het totale aantal zitjes.
Het systeem van de Party-Lists werd op de Filipijnen ingevoerd in 1998. De bedoeling ervan was om een proportionele vertegenwoordiging te voorzien van “burgers die behoren tot gemarginaliseerde en ondervertegenwoordigde sectoren, organisaties en partijen” in het Huis van Afgevaardigden, zo staat geschreven in de Party-List System Act.

Beperkte aandacht

Hoewel het systeem ondertussen twaalf jaar in voege is, heeft nog steeds 58 % van de geregistreerde stemmers geen weet van het bestaan ervan. Dat zegt het Filipijnse online nieuwsmagazine Bulatlat.com. Daarnaast werd bij de verkiezingen in 2004 en 2007, met respectievelijk 24 en 22 zetels, nauwelijks de helft van het aantal ter beschikking gestelde plaatsen opgevuld.
Ook in de Filipijnse pers wordt weinig of geen aandacht besteed aan de PLG’s. Volgens Bulatlat krijgen slecht 23 van 187 PLG’s een plaats in de nieuwsprogramma’s van de drie grote nationale tv-netwerken.

Groeiende rol van betekenis

Toch zijn er de laatste jaren een aantal groeperingen die zich effectief kunnen laten gelden in het Filipijnse politieke leven. Zo heeft de Gabriela Women’s Party (GWP) - een beweging die opkomt voor de rechten van de vrouw - tijdens de voorbije legislatuur onder meer een wetsvoorstel kunnen agenderen, dat vrouwelijke slachtoffers van huiselijk geweld in staat stelt om te kunnen scheiden. Ook Bayan Muna (BM), een groepering voor onder andere arbeiders, armen en de jeugd heeft een rol van betekenis gespeeld.
Om nog meer druk te kunnen zetten op het beleid, hebben de meer linkse groeperingen - GWP, BM, Anakpawis, Kabataan,  Act Teachers Party (ATP) en Katribu - zich verenigd in een politieke partij, namelijk Makabayan. De partij steunt openlijk het kandidaatschap van Manuel Villar van de Nacionalista Party (NP), de oppositiekandidaat bij de presidentsverkiezingen. Zelf schuift Makabayan Satur Ocampo van BM en Liza Maza van GWP naar voor als kandidaten voor de Senaat.

Dreigementen

Op een persconferentie op 24 april 2010 verklaarden Ocampo en Maza echter dat de verschillende PLG’s die samengebracht zijn in de Makabayan-partij het slachtoffer zijn van systematische aanvallen op hun werking. Ze spraken onder meer over dreigbrieven, over campagnemateriaal dat wordt beklad en over lasterbrieven die worden rondgestuurd om de verschillende bondgenoten tegen elkaar op te zetten.
In een gesprek met Bulatlat beweert Ocampo: ‘De regering-Arroyo vreest het groeiende lidmaatschap en de groeiende invloed van het progressieve blok in het Congres.’ Volgens Maza zitten ook de Armed Forces of the Philippines (AFP) achter deze dreigementen. Beide kandidaat-senatoren zijn in elk geval niet van plan om zich te laten doen en zullen een klacht neerleggen tegen onder meer het AFP bij de Commission on Elections (Comelec), aldus Bulatlat.
Kunnen de progressieve PLG’s hun ambities omzetten in één of meerdere zetels in de Senaat? Dat weet alleen de kiezer.