Iraakse verkiezingen kunnen politieke ommekeer inleiden in Irak

In Irak zijn woensdag de stembussen opengegaan. In veertien van de achttien provincies in Irak bepalen de vijftien miljoen stemgerechtigden de komende dagen welke 440 politici verkozen worden.
 
Ondanks de mogelijkheid van gewelddadige incidenten en andere problemen tijdens de verkiezingen, is de verwachting bij volgers dat deze verkiezingen een nieuw en beter tijdperk inluiden.
 
Terwijl de eerste verkiezingen na de val van Saddam Hoessein, in januari 2005, leidden tot een burgeroorlog die het land twee jaar lang verscheurde, zouden deze verkiezingen het omgekeerde kunnen bewerkstelligen. Volgens het rapport van de Internationale Crisisgroep zijn een aantal van de strijdpunten die tijdens de oorlog speelden, nu opzij gezet en hopen de Irakezen op nieuw nationalisme en goed bestuur.
 
Een voorbeeld hiervan is het succes dat premier Nouri al Maliki de laatste jaren heeft gehad als politiek leider van Irak. En hoewel het voor Westerse waarnemers uiterst onduidelijk is of de heersende partijen hun positie kunnen behouden, is het een goed teken dat de Iraakse bevolking haar eigen politieke keuzes begint te maken.

Niet zonder tekortkomingen 

“Deze verkiezingen zullen vast en zeker niet zonder tekortkomingen zijn,” stelt het ICG-rapport, “maar om een aantal van de grootste problemen aan te kunnen pakken hoeft de uitkomst ook niet perfect te zijn. De corruptie, het slechte bestuur en de verstoorde politieke balans vragen om oplossingen.”
De nieuwe Amerikaanse regering van president Obama lijkt precies op tijd te komen. Obama beloofde het einde van Amerikaanse operaties in Irak en een geleidelijke terugtrekking van de Amerikaanse troepen.
Volgens een rapport van het Centrum voor Amerikaanse vooruitgang (CAP) is de aanwezigheid van Amerikaanse troepen in Irak van te grote invloed op de politieke situatie. Volgens het rapport van CAP zou Irak zelf de regie moeten hebben over het politieke ontwikkelingsproces. “Ook al gaat dit gepaard met corruptie en geweld,” stelt CAP, “toch moet er erkenning komen voor het vermogen van de Iraakse bevolking om haar eigen politieke boontjes te doppen.”

Landschap ingrijpend veranderd

Volgens Jason Gluck, verbonden aan een Amerikaanse ngo, is het politieke landschap de afgelopen drie jaar ingrijpend veranderd. “De provinciale verkiezingen zullen duidelijk maken hoe dit landschap er precies uitziet.”
 
Was het in het machtsvacuüm dat ontstond na de val van Saddam Hoessein vaak de geestelijke leider die de politieke kleur van de kiezer kon bepalen, nu is het ongenoegen bij de bevolking over het Iraakse bestuur zo groot dat de politieke partijen de kiezer naar zich toe moeten trekken met overtuigende argumenten en een heldere koers.
Een van de veranderingen die de verkiezingen moeten bewerken is de opbouw van sterkere regionale besturen. Volgens het ICG voelden de provinciebesturen zich vaak tandeloos door een gebrek aan verantwoordelijkheid en mogelijkheden. Zo konden ze geen belasting innen om zichzelf op te bouwen.
 
Volgens het ICG lijkt het erop dat de kiezers bereid zijn om het roer in handen te geven van nieuwe leiders. “Het huidige democratische proces zou er toe kunnen leiden dat een nieuwe generatie politici opstaat, die de koers van Irak mogen bepalen. Misschien nu, misschien over vier jaar. Maar de contouren van dit nieuwe leiderschap tekenen zich al af.”