"Markt kan vier miljard euro per jaar opleveren voor bescherming biodiversiteit"

“Tegen 2020 kan een Green Development Mechanism vier miljard dollar per jaar kanaliseren naar initiatieven voor natuurbescherming”, zegt Francis Vorhies van Earth Mind. Earth Mind is een niet-gouvernementele organisatie uit Zwitserland die “synergieën voor duurzaamheid” probeert te bevorderen en daarvoor onder meer naar het bedrijfsleven kijkt.

Het Green Development Mechanism ontleent zijn naam aan het Clean Development Mechanism (CDM). Dat programma moedigt landen en bedrijven uit rijke landen toe te investeren in projecten die de uitstoot van koolstof in arme landen verminderen. De investeerders krijgen in ruil emissierechten. Het CDM heeft al voor 20 miljard euro investeringen aangetrokken 

Duurzame hectaren

Vorige week werd het concept van een Green Development Mechanism naar voren geschoven op een internationale vergadering over de Biodiversiteitsconventie in Nairobi. Bedrijven zouden stukken van bossen, moerassen of koraalriffen kunnen aankopen die gegarandeerd duurzaam beheerd worden en daardoor hun natuurlijke rijkdom behouden. Het geld zou naar landen, plaatselijke gemeenschappen of natuurorganisaties gaan die een beheersplan voor dergelijke gebieden uitwerken dat internationaal gecertifieerd en gecontroleerd wordt. Potentiële kopers zijn bedrijven die willen uitpakken met wat ze voor het milieu doen, of groepen van mensen die zich willen inzetten voor de natuurlijke rijkdom. Naast natuurgebieden zouden ook duurzame landbouwbedrijven en delen van woongebieden die bewust onbebouwd worden gelaten, in het programma kunnen worden opgenomen. Ook dergelijke initiatieven beschermen immers de biologische diversiteit.

De voorstanders hopen dat er op die manier een markt voor duurzaam beheerde hectaren natuur ontstaat die miljarden mobiliseert. “Als de grootste vijfhonderd bedrijven ter wereld hierin één honderdste van hun jaarlijkse inkomsten investeren, hebben we al twee miljard euro per jaar”, zegt Vorhies.

Naïef

Maar het voorstel roept veel kritiek op. Volgens Simone Lovera van de Global Forest Coalition, een internationale milieuorganisatie, is de hoop dat bedrijven zomaar geld in het initiatief zullen pompen “naïef”. Als bedrijven echt wakker lagen van de bescherming van natuurlijke rijkdom, “zou er helemaal geen probleem zijn geld te vinden voor natuurbescherming”. Lovera vindt het ook bedenkelijk dat de voorstanders geen gewag maken van de rechten van inheemse volken en andere plaatselijke gemeenschappen op de gebieden die beschermd zouden moeten worden. Andere critici vrezen zelfs voor regelrechte landroof, waarbij de oorspronkelijke bewoners van natuurgebieden weggedrongen worden.

Maar volgens Vorhies draait het Green Development Mechanism net om het eerlijk delen van de voordelen die de bescherming van de natuurlijke rijkdom oplevert, en om het duurzaam gebruik van de natuur door de lokale bevolking. “We willen investeren in de hoeders van het landschap; ze moeten de middelen krijgen om die rol verder te kunnen blijven spelen”. In gebieden waar de landrechten betwist worden of niet duidelijk zijn, zouden projecten niet mogelijk zijn.

De voorstellen die in Nairobi werden besproken, zullen in oktober aan bod komen op een internationale conferentie over biologische diversiteit in het Japanse Nagoya. Als de landen die daaraan deelnemen het Green Development Mechanism goedkeuren, zou dat het initiatief kunnen lanceren. Vorhies denkt dat er binnen dit en 24 maanden zes pilootprojecten kunnen draaien om de werkbaarheid van het programma te testen.