Seculiere Egyptenaren bundelen de krachten

“We hebben maar weinig tijd om de twaalf miljoen demonstranten te verenigen die de straat opkwamen om het oude regime omver te werpen”, zegt Gameela Ismail, medeoprichter van de Madaneya-beweging, die Egypte als burgerstaat wil beschermen. “We verwelkomen al de verschillende politieke krachten die deelenamen aan de revolutie, maar we zijn tegen iedereen die religie bij politiek wil betrekken.”

Sinds politieke partijen toegestaan zijn door het militaire interimbewind zijn al tientallen nieuwe partijen gevormd. Maar de vrees bestaat dat ze niet voldoende tijd zullen hebben om zich te organiseren en zo de seculiere front zullen verdelen en verzwakken.

Nieuwe grondwet

De inzet van de verkiezingen is groot: het nieuwe parlement zal een nieuwe grondwet opstellen en wetten uitvaardigen die de toekomst van Egypte zullen bepalen. Volgens plaatsvervangend premier Yehia El-Gammal mogen de partijen zich aan sterke weerstand verwachten van islamistische partijen, en met name de Moslimbroederschap.

“Zij vormen de grootste en best georganiseerde politieke kracht in Egypte”, zei hij op een forum in Caïro. “Hoewel ze niet de grootste steun genieten onder de bevolking, zullen ze in eender welke verkiezing een aanzienlijk deel van de stemmen binnenhalen.”

Verwacht wordt dat de Broederschap zal kunnen profiteren van de korte voorbereidingstermijn. Ze beschikt over ervaring en de financiële middelen om een stevig resultaat neer te zetten. In 2005 haalde de partij al 20 procent van de stemmen. Volgens sommige schattingen zou dat nu zelfs een derde kunnen zijn.

Religieuze staat

Prominente liberalen en secularisten maken zich ergens zorgen over het vooruitzicht dat Islamisten het parlement zouden controleren. Ze vrezen dat Egypte dan van het ene autoritaire regime naar het andere overschakelt en verwijzen naar de doelstelling van de Broederschap om van Egypte een islamitische staat te maken.

“Er is niets erger dan een politiestaat, behalve een religieuze staat”, zei El-Gammal. In maart toonde de Broederschap al eens haar kracht, toen ze 77 procent haalde op een referendum om snelle verkiezingen erdoor te drukken. Het was een harde klap voor de secularisten, die meer tijd vroegen.

Frontvorming

De uitslag overtuigde veel secularisten van de noodzaak om een gemeenschappelijke front te vormen, met een eenheidslijst. Begin deze maand kwamen vier liberale partijen al overeen om een tactische alliantie te vormen. Op een politiek debat erkenden de vier hun politieke verschillen, maar beslisten ze samen te werken om de seculiere staat te beschermen. “We zijn overeengekomen ons in een brede coalitie van liberalen, linksen en centrumpartijen te organiseren. We smelten niet samen, want dat zou riskant zijn”, zegt Emad Gad, stichtend lid van de Egyptische Sociaal-Democratische Partij. “Als alle seculiere partijen zouden samensmelten in een partij, zou het makkelijk zijn voor de Islamisten om religie tegen ons te gebruiken.”

Gad wijst erop hoe verschillende islamistische partijen er bij het referendum in slaagden om stemmen te winnen met religieuze slogans en met geruchten dat de andere partijen atheïsten waren die religie probeerde in te perken.

Ook aan de linkerzijde worden al coalities gevormd. Op 10 mei sloegen vijf linkse partijen de handen ineen, waaronder de Egyptische Communistische Partij, die al sinds de jaren twintig in het geheim bestaat.