Storm in een glas melk

De Peruaanse regering trok de voorbije vijf jaar al 480 miljoen euro uit voor haar programma Vaso de Leche (Glas melk). Het geeft kinderen jonger dan zes en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, recht op gratis melk. Het programma vormt de ruggengraat van het Peruaanse beleid om de honger in het land terug te dringen.

‘Infiltranten’, noemen de Peruaanse media de naar schatting 1,75 miljoen Peruanen die ten onrechte melk krijgen. Volgens een onderzoek van het ministerie van Economie loopt het aandeel infiltranten in de hoofdstad Lima op tot 73 procent. Het gaat veelal om gezinnen die sinds de start in 2005 te veel zijn gaan verdienen om nog in aanmerking te komen voor overheidsteun.

“Het grootste probleem is dat de lijsten met de begunstigden verouderd en onvolledig zijn”, zegt de econoom Juan Pichihua. Een deel van de gratis leveringen gaat daardoor naar Peruanen die genoeg geld hebben om zelf melk te kopen, terwijl “veel mensen die de melk nodig hebben, niets krijgen.”

Herculestaak

Pichihua is de coördinator van een overheidsdienst die behoeftige groepen beter moet identificeren. “Een Herculestaak, maar we boeken vooruitgang”, zegt hij. Van de 1838 gemeenten waar het Glas Melk loopt, konden er in 2010 maar 712 lijsten voorleggen met de namen van iedereen die gratis melk kreeg. “In 2011 moeten we rond zijn met de evaluatie van alle lijsten”, neemt Pichihua zich desondanks voor. In 2012 zullen dan de namen geschrapt worden van de mensen die geen recht meer hebben op steun. Maar dat wordt de opgave van de volgende regering, die eind juli van dit jaar moet worden ingezworen.

Het gevolg van de huidige wantoestanden is dat de honger toeneemt in Peru, terwijl het land wel rijker wordt. Volgens het Nationaal Instituut voor de Statistiek is het aantal Peruanen dat niet voldoende en voldoende gevarieerd eten op tafel krijgt, tussen 2005 en 2010 gestegen. Tegelijk is het aandeel van de bevolking dat onder de armoedegrens zit, teruggelopen van 49 tot 35 procent. Maar de armoedestatistieken laten zien dat de armoede in 11 van de 25 regio’s van het land net wel toeneemt. Precies in die regio’s leven de meeste mensen die geen gratis melk krijgen. Lima en de kustprovincies, de streken met hoge aantallen ‘infiltranten’, zijn daarentegen wel rijker geworden.

Een betere verdeling van het geld van steunmaatregelen is een deel van de oplossing. Maar Peru moet ook meer willen uitgeven aan voedselhulp, gezondheidszorg en onderwijs, vindt Germán Chávez Contreras van de San Pablo-universiteit in Arequipa. “De Peruaanse regering heeft zich voorgenomen om de helft van haar sociale uitgaven te reserveren voor die prioritaire gebieden, maar in werkelijkheid is dat amper vijf procent.”