Vrouwenmoorden worden epidemie

Vorig jaar werden er 204 vrouwen vermoord in de deelstaat Veracruz, 2003 in Chiapas, 112 in Baja California en 106 in de hoofdstad Mexico. Ook de deelstaten Campeche, Chihuahua, Mexico, Morelos, Sinaloa en Quintano Roo zijn extreem gevaarlijk voor vrouwen.

Dat Chihuahua in het lijstje voorkomt, wekt geen verwondering. In die deelstaat ligt Ciudad Juárez, en in die stad aan de grens met de VS werden de voorbije twaalf jaar meer dan 300 vrouwen omgebracht. De vrouwenmoorden, die nog altijd doorgaan, hebben tot ver buiten Mexico de media gehaald. De meeste slachtoffers werden seksueel misbruikt. De lijken zijn vaak zwaar verminkt; de daders laten ze achter op vuilnishopen of in de woestijn. Het is nog altijd niet duidelijk wie achter de moorden zit. Vermoedens gaan in de richting van de drugsmaffia en pornoproducenten.

Maar Ciudad Juárez is geen uitzondering. We moeten ook onderzoeken wat er in de rest van het land gebeurt en hoe het tij kan worden gekeerd, zegt Marisa Belausteguigoitia, de directeur van het programma voor genderstudies aan de Nationale Autonomie Universiteit (UNAM). Belausteguigoitia maakt deel uit van een multidisciplinair team van experts dat samenwerkt met Mexicaanse volksvertegenwoordigers. Hun opdracht is de oorzaken van het grote aantal vrouwenmoorden te onderzoeken en een methodologie uit te werken voor het onderzoek van dergelijke misdaden.

Eind dit jaar wil het Mexicaanse parlement het allereerste landelijke rapport over vrouwenmoorden publiceren. Dat zegt Ruth Hernández, parlementslid voor de regerende Nationale Actiepartij en lid van de onderzoekscommissie. Moorden op vrouwen zijn niet nieuw, zegt Hernández. Dit is al een tijdje aan de gang. De cultuur van straffeloosheid heeft geholpen om de moordzaken te verdoezelen en het probleem te minimaliseren. We moeten precies weten hoe erg de situatie is en onze wetten corrigeren.

De studie zal niet alleen alle statistieken van de voorbije vijf jaar samenbrengen, maar ook analyses bevatten van onderzoekers uit verschillende academische instellingen. Ook niet-gouvernementele organisaties zullen een inbreng hebben.

Het rapport moet beleidsmakers toelaten de strijd tegen vrouwenmoorden te heroriënteren. Nu worden veel moorden op vrouwen als eenvoudige doodslag afgehandeld, waarbij onderliggende patronen genegeerd worden. Rechercheurs van de politie hanteren vaak niet de methoden die nodig zijn om bewijzen te verzamelen en naar behoren te evalueren. Ambtenaren die flaters begaan, moeten weinig of geen schrik hebben voor zware straffen. Volgens Hernández moet er verandering komen in die situatie om een einde te maken aan de straffeloosheid die de meeste daders nu genieten.

Volgens Hernández worden veel vrouwenmoorden ingegeven door haat tegen het vrouwelijke geslacht. De ellenlange rij van moorden in Ciudad Juárez is volgens haar het werk van drugshandelaars, mensenhandelaars en de pornosector, maar ook van mannen die hun agressieve gevoelens tegen hun echtgenote de vrije loop laten. (PD/ADR)