Wereldwijde samenwerking in drugscontrole nodig

Het aantal nieuwe psychoactieve middelen op de markt kent een enorme groei, bericht het INCB-rapport. In Europa duikt er elke week een nieuw product voor niet-medisch gebruik op, terwijl er tussen 2000 en 2005 gemiddeld slechts vijf nieuwe substanties per jaar op de markt kwamen. ‘Deze nieuwe middelen hebben dezelfde effecten als gecontroleerde psychoactieve middelen, maar vallen niet onder de bestaande internationale controle. Dat maakt de productie en distributie een fluitje van een cent,’ verklaart Yans.

Stijgend misbruik

De nieuwe producten zijn makkelijk te verkrijgen via het internet, wat een groot gevaar vormt voor de volksgezondheid. ‘Vooral het misbruik van medicijnen die normaal voor de behandeling van ADHD gebruikt worden, is zorgwekkend,’ zegt Yans. Daarnaast zorgt het misbruik van chemische substanties met injectie voor meer infecties van HIV, hepatitis B en hepatitis C, vooral in Zuid-Azië. Ook het onjuist gebruik van kalmerende en verdovende middelen is een groot probleem. ‘In sommige landen hebben meer dan zes procent van de tieners al gebruik gemaakt van kalmerende middelen,’ meldt Yans tijdens de voorstelling van het rapport.

In Europa is het misbruik gestabiliseerd. Toch is het aantal websites dat psychoactieve middelen verkoopt aan landen in de EU meer dan verviervoudigd sinds januari 2010. Bovendien telt Bulgarije, Griekenland en Roemenië steeds meer HIV-infecties door drugsinspuiting.

Legalisering

In de regioanalyse van het INCB springt het gebied van Canada, de VS en Mexico het meest in het oog: Noord-Amerika is de grootste gebruiker van illegale psychoactieve middelen en het aantal druggerelateerde sterfgevallen scheert hoge toppen.

‘Het gebruik van cannabis “om medische redenen” is in achttien staten van de VS gelegaliseerd,’ legt Yans uit. ‘Maar er wordt niet gecontroleerd op misbruik.’ Eind vorig jaar werd in de staten Colorado en Washington ook het niet-medische gebruik van cannabis goedgekeurd.

De INCB-directeur ziet in het legaliseren van drugs geen oplossing: ‘Het schendt de conventies voor internationale drugscontrole, creëert een vals gevoel van veiligheid en geeft een verkeerde boodschap aan het volk, kinderen in het bijzonder.’

Anderzijds wil het INCB het gebruik van de nieuwe psychoactieve middelen ook niet zomaar strafbaar maken. ‘We moeten een wereldwijd informatienetwerk uitwerken,’ legt Yans uit. ‘Het is cruciaal om informatie over deze middelen uit te wisselen en de regels op elkaar af te stemmen.’ Volgens het INCB kan alleen standaardisatie de beschikbaarheid van drugs voor medische doeleinden garanderen, en het misbruik beperken.