Zeehondjes in Baltische Zee sterven massaal

IJsberen voeden zich hoofdzakelijk met zeehonden, onder meer kleine zeehonden of ringelrobben (Pusa hispida), wier habitat zich uitstrekt van het noordpoolgebied tot de Baltische Zee, de ‘binnenzee’ tussen Zweden, Finland, Polen, Duitsland, Denemarken en de Baltische staten. In sommige zones van de Baltische Zee is het ijs bijna volledig verdwenen. Dat is vooral het geval in de Botnische Golf, het meest noordelijke deel van de zee, de Golf van Riga, tussen Letland en Estland, en de Finse Ålandseilanden, een groep van 6.500 eilanden tussen Zweden en Finland.

“De ringelrobben worden geboren midden februari”, zegt Cathrin Münster, biodiversiteitexpert voor deze zone bij het Wereldnatuurfonds (WWF). “De welpen worden in de eerste zeven of acht levensweken gekweekt in grotten van drijvend ijs, tot ze voldoende vet hebben om te overleven in het ijskoude zeewater. Bij het gebrek aan ijs op de Ålandseilanden en in de Golf van Riga hebben de zeehonden die deze winter geboren zijn, deze bescherming niet en zullen ze zeker niet overleven.”

Omdat de ijsbank te zwak of onvoldoende groot is, zien de welpen zich verplicht te zwemmen zonder het beschermende vet. Daardoor sterven ze van onderkoeling of ondervoeding.

Kwart dreigt te verdwijnen

Begin twintigste eeuw telde de Baltische Zee 180.000 ringelrobben. Nu zijn dat er nog 7000 tot 10.000, schat het WWF. “De voorbije eeuw is de Baltische zeehondenbevolking gedecimeerd door de jacht en de milieuvervuiling”, zegt Münster. De laatste jaren is de klimaatwijziging de grootste vijand, net zoals bij de ijsbeer.

In Åland en Riga leven 1700 zeehonden. Door het smelten van de ijsbanken dreigt meteen een kwart van de totale Baltische zeehondenpopulatie te verdwijnen.

In de winter 2007-2008 stierven de meeste pasgeboren zeehonden in drie van de vier Baltische gebieden waar ze voorkomen. De voorbije winter was er nog minder ijs dan anders. Volgens het Duitse zeevaartagentschap BSH zag de Baltische regio de voorbije winter de grootste hoeveelheid ijs smelten sinds de eerste metingen in 1720. Het Fins Meteorologisch Instituut bevestigt dat. De Baltische ijsbank was in februari 105.000 vierkante kilometer groot, amper een kwart van de oppervlakte in 1985.

Volgens Cathrin Münster is de massale zeenhondesterfte zowel een gevolg als een aankondiging van de klimaatwijziging. Verscheidene organisaties, en vooral het VN-Klimaatpanel (IPCC), waarschuwen dat een temperatuurstijging van meer dan twee graden het ijsvolume aan de Noordpool en aanpalende gebieden tot 80 procent kan verminderen.