Perfecte storm: hittegolven én bosbranden zullen 9 keer vaker voorkomen in Oost-Afrika

Oost-Afrika zal steeds vaker het toneel worden van combinaties van extreem weer. Tropische cyclonen zullen samenvallen met hittegolven of droogtes zullen in dezelfde periode plaatsvinden als overstromingen. Dat blijkt uit onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel (VUB).

In de studie tonen wetenschappers van het departement Water en Klimaat van de VUB aan dat Oost-Afrika de komende decennia vaker zal worden getroffen door de gevolgen van gelijktijdig optredende extreme weersomstandigheden. Overstromingen, hittegolven, bosbranden, droogtes, mislukte oogsten en tropische cyclonen die gelijktijdig optreden in één kalenderjaar worden eerder regel dan uitzondering, zelfs in de meest optimistische klimaatscenario’s, stelt de studie die werd gepubliceerd in het tijdschrift Earth System Dynamics.

Hittegolven én bosbranden

De perfecte storm voor deze natuurfenomenen wordt aangewakkerd door de klimaatverandering. Het meest waarschijnlijk zijn gelijktijdige extremen met overstromingen, hittegolven of bosbranden. 

Zo’n gelijktijdige extremen worden in de studie beschreven als twee ongebruikelijke gebeurtenissen die zich op dezelfde locatie en binnen hetzelfde kalenderjaar voordoen. 

‘De sterkste toename wordt voorspeld voor gezamenlijke hittegolven en bosbranden.’

‘De sterkste toename wordt voorspeld voor gezamenlijke hittegolven en bosbranden’, zegt Derrick Muheki, hoofdauteur van de studie. ‘Die combinatie kan tot meer dan negen keer vaker voorkomen dan nu. Ook overstromingen gecombineerd met hittegolven zullen negen keer vaker voorkomen, terwijl overstromingen en bosbranden bijna drie keer zoveel samen zullen plaatsvinden. De meest getroffen locaties in de regio Oost-Afrika zijn gebieden dicht bij de Nijl en in delen van het Congobekken’, zegt Muheki.

Gelijktijdig optredende extreme weergebeurtenissen zullen zich volgens de berekeningen nog veel sterker doorzetten in de hele regio Oost-Afrika tegen het einde van de eeuw. 

Wim Thiery, een klimaatwetenschapper aan de VUB die meewerkte aan de studie, legt uit dat de gevolgen van de klimaatverandering niet lineair zijn. Met andere woorden, als we meer broeikasgassen uitstoten, zullen samenvallende extreme weersomstandigheden disproportioneel vaker voorkomen en nog erger worden.

Lees ook

Klimaatcrisis doet onze inkomens met een vijfde krimpen tegen 2050

Broeikasgassen

Volgens Thiery is het noodzakelijk dat het beleid op zowel regionale als mondiale schaal werkt naar langetermijndoelen die in overeenstemming zijn met het Parijsakkoord, zodat de gemiddelde opwarming van de aarde beperkt blijft tot 1,5 graad Celsius boven het pre-industriële niveau. 

‘Een snelle, aanhoudende en diepgaande vermindering van de uitstoot van broeikasgassen door overheden wereldwijd zou de risico’s van de gelijktijdige klimaatextremen in Oost-Afrika aanzienlijk kunnen verminderen’, zegt hij
 
Volgens Muheki moeten regeringen en lokale overheden in Oost-Afrika dringend maatregelen nemen om op de risico’s van dergelijke weerextremen te anticiperen. ‘Ze zijn immers niet enkel gevaarlijk maar ze hebben ook veel meer invloed op de levenskwaliteit van de mens, de economie en het milieu dan weerextremen die zich geïsoleerd voordoen.’