VN te optimistisch over armoedebestrijding

Het doel om de extreme armoede wereldwijd te halveren is al bereikt, zegt secretaris-generaal Ban Ki-moon in het laatste statusrapport over de Millenniumdoelen dat gisteren is verschenen.

In 1990 leefde bijna de helft van de bevolking in ontwikkelingslanden van minder dan 1,25 dollar per dag. “Dit percentage was in 2010 gedaald tot 22 procent. Daarmee is het aantal mensen dat in extreme armoede leeft gedaald met 700 miljoen”, staat in de studie.

Niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) die de sociaaleconomische ontwikkeling in arme landen nauwlettend volgen, zijn sceptisch over de claims van de VN. Roberto Bissio, directeur van Social Watch in Uruguay, zegt dat het wereldwijde gemiddelde waar de VN zo juichend over is, vrijwel geheel te danken is aan China. En de belangrijkste vermindering van de armoede vond plaats voor het jaar 2000.

“Resultaten die geboekt zijn voor 2000, worden toegeschreven aan de Millenniumdoelen. In die periode bestonden de Millenniumdoelen nog niet”, zegt hij. “Het doel om de armoede te halveren is in 2000 geformuleerd, en daarbij is uitgegaan van de situatie ten opzichte van 1990 en niet van die ten opzichte van 2000.”

De overgrote meerderheid van de mensen die in extreme armoede leeft, woont nog steeds in Zuid-Azië en Afrika ten zuiden van de Sahara.

Kindersterfte

De studie wijst ook op de toegenomen toegang tot drinkwater, een verbetering van het leven van mensen in sloppenwijken en de toegenomen gelijkheid in het onderwijs. Er gaan steeds meer meisjes naar het basisonderwijs. “Als de trends doorzetten”, schrijven de auteurs, “zal de wereld de Millenniumdoelen op het gebied van malaria, tuberculose en behandeling van hiv halen, terwijl het doel om de honger te halveren binnen bereik lijkt.”

Andere doelen, zoals toegang tot technologie, verlaging van import- en exporttarieven, schuldverlichting en politieke participatie van vrouwen, laten “grote vooruitgang zien”, staat in het rapport. In de afgelopen twintig jaar is de sterfte van kinderen jonger dan vijf jaar bijna gehalveerd. Dat betekent dat er jaarlijks ongeveer 17.000 kinderen worden gered.

Yoke Ling van het Third World Network in Maleisië zegt at het MDG-rapport “overoptimistisch” is en obstakels omzeilt die in grote delen van de wereld de ontwikkeling blijven belemmeren. “Over een broodnodig mechanisme om op een verantwoorde manier om te gaan met staatsschulden, is door de rijke landen nog steeds geen overeenstemming bereikt. Argentinië staat als gevolg van de hebzucht van aasgierfondsen aan de vooravond van een nieuwe crisis.”

Deze aasgierfondsen weigeren in te stemmen met herstructurering van schulden en kunnen zo jarenlang de ontwikkeling in arme landen belemmeren.

Multinationals

Als structurele problemen niet worden aangepakt, kan dat successen in de komende twintig jaar ondermijnen, zegt Ling. “De trend bij de VN en veel rijke landen is om de hoop te vestigen op private bedrijven en partnerschappen met meerdere belanghebbenden, zonder de enorme problemen die veroorzaakt worden door sommige bedrijven in ogenschouw te nemen.”

Ze verwijst naar de recente stemming binnen de Verenigde Naties over een bindend verdrag voor multinationals om mensenrechtenschendingen te voorkomen. Europa en de Verenigde Staten vinden een dergelijk verdrag niet nodig. “Dat is een duidelijk signaal dat bedrijven uiteindelijk niet de juiste partij zijn, als het om echte ontwikkeling gaat”, concludeert Ling.

In een maandag gepubliceerd rapport wijst WaterAid in Londen erop dat er nog steeds 2,5 miljard mensen in de wereld het zonder sanitaire basisvoorzieningen moeten stellen. Van die 2,5 miljard mensen wonen er 644 miljoen in Afrika ten zuiden van de Sahara en 1 miljard in Zuid-Azië. Gebrek aan deze voorzieningen is volgens WaterAid een aanslag op de “gezondheid, veiligheid en waardigheid van deze mensen.”

Nu de Verenigde Naties zich bezinnen op de ontwikkelingsdoelen na 2015, is het van groot belang dat sanitatie een prioriteit wordt in die doelen, zeggen activisten.