Iran: In de laatste rechte lijn naar verkiezingen grijpt Rouhani het momentum

De voorbije twee dagen gebeurden er twee zeer belangrijke zaken: hervormingsgezinde kandidaat Mohammed Aref trok zich terug uit de race. De dag daarop publiceerde ex-president en populair oppositiefiguur Khatami een brief waarin hij zijn steun betuigde voor de overgebleven reformistische kandidaat, Hassan Rouhani. Ook ex-president Rafsanjani liet weten Rouhani te steunen. De publieke steunverklaringen van Khatami en Rafsjanjani is zeer goed nieuws voor Rouhani. Veel Iraniërs die me eerder zeiden van plan waren niet te gaan stemmen uit protest tegen de gang van zaken zeggen het nu alsnog te overwegen.

Na de gewelddadige onderdrukking van de verkiezingsprotesten in 2009, het systematisch opsluiten en intimideren van journalisten, activisten en oppositieleiders bleven veel Iraniërs gedesillusioneerd achter. Het gebrek aan enthousiasme voor de verkiezingen was duidelijk te merken in het straatbeeld in Iran. Er zijn hangen weinig verkiezingsaffiches, campagnebijeenkomsten zijn in vergelijking met 4 jaar geleden een dode bedoening. De laatste twee dagen veranderde dat: er verschenen supporters van Rouhani op straat, getooid in paars, de campagnekleur van Rouhani. Maar ook de supporters van Jalili staken een tandje bij en waren zichtbaar aanwezig. Er hangt duidelijk verkiezingskoorts in de lucht.

Opkomst

De voornaamste vraag is dan ook of Rouhani de Iraanse kiezer weet te overtuigen überhaupt te gaan stemmen. Of dat gelukt is weten we na vrijdag. 70% van de Iraanse bevolking is jonger dan 30 jaar oud. Het is in het voordeel van Rouhani dat zij zich massaal naar de stembus begeven. Ironisch genoeg vindt hij daarin een bondgenoot in Khamenei, die recent nog eens opriep om zeker te gaan stemmen. Hij ziet dit als een ultiem bewijs van de legitimiteit van de Iraanse republiek. Iets wat veel Iraniërs nu net tegen willen protesteren.

Sowieso lijkt Rouhani een heel goede kans om door de eerste ronde te geraken. Maar we mogen niet vergeten dat ook de burgemeester van Teheran Qalibaf populair blijft. Voor wat het waard is, mijn persoonlijke gok is dat er een 2^de ronde komt tussen Jalili en Rouhani. In dit geval zal Rouhani de radicaliteit van Jalili (veel Iraniërs noemen hem spottend “Ahmadinejad 2.0”) kunnen uitspelen om jonge en hervormingsgezinde kiezers te overtuigen voor hem te stemmen. Maar Jalili zal op de volledige conservatieve stem kunnen rekenen, een kiespubliek dat sowieso meer gemotiveerd is en in grote getale zal komen opdagen om te stemmen. In dit scenario maakt Jalili volgens mij een betere kans om te winnen – tenzij Rouhani een klein mirakel kan verrichten en jongeren alsnog massaal naar de stembus kan lokken.