Geothermische energie toch niet zo groen

Niet lang nadat de centrale elektriciteit begon te produceren, werden de inwoners van Reykjavik gewaar dat ze hun zilverwerk om de drie dagen moesten poetsen in plaats van om de drie maanden, omdat het bedekt was met zwart roet. Vrachtwagenchauffeurs die dagelijks naar de zandmijnen in de buurt reden, kregen in de gaten dat het rubber in de ophanging van hun trucks sneller hard en breekbaar werd.

Mos

Sommigen verdachten er de Hellisheidi-centrale meteen van de oorzaak te zijn, maar aanvankelijk werd er niet openlijk geprotesteerd. Tot in september 2008 het mos rond de centrale ernstig beschadigd bleek. Reykjavik Energy, het energiebedrijf achter de centrale, liet meteen een onderzoek instellen bij Hellisheidi en twee andere geothermische centrales, Nesjavellir en Svartsengi.
Op verschillende plaatsen werd er schade aan het mos vastgesteld, naar alle waarschijnlijkheid door de neerslag van waterstofsulfide (H2S). Een definitieve conclusie is er nog niet, omdat er nog maar weinig bekend is over het effect van H2S op mos. De schade aan het mos kwam overeen met de overheersende windpatronen rond de site. Er werden in het dode mos rond Nesjavellir ook hoge dosissen kwik vastgesteld.
De stoffen zijn afkomstig van de stoom die in de centrale geproduceerd wordt. Het grootste deel daarvan is water, maar 0,4 procent van de stoom bestaat uit een mengsel van gassen, waarvan 83 procent CO2 en 16 procent waterstofsulfide. Er zijn ook sporen van zwavel, kwik, arseen en aluminium.
Het milieueffectenrapport ging ervan uit dat de H2S omgezet zou worden in zwavel en weg zou sijpelen in de aardlagen aangezien Hellisheidi een winderige plaats is met veel neerslag. Toch werden in 2006 en 2007 meetstations opgezet in de hoofdstad om de vervuiling te meten.

Concentraties

Onmiddellijk na de start van de productie werden hogere concentraties van H2S gemeten, met name wanneer de wind uit de richting van de centrale kwam. Er worden momenteel nieuwe meetstations opgericht en het ministerie van Leefmilieu heeft het Milieuagentschap gevraagd om te zoeken naar manieren om de H2S-concentraties te doen dalen.
Het ministerie werkt ook aan nieuwe wetgeving die de H2S-uitstoot van geothermische centrales aan banden moet leggen. Is H2S ook voor de mens gevaarlijk? Aan erg hoge concentraties wel, zegt Thorsteinn Johannsson van het IJslandse Milieuagentschap. “De concentraties in Reykjavik kunnen geen gezondheidsklachten veroorzaken”, zegt hij. “Aan de andere kant weten we heel weinig over de langetermijneffecten van H2S op de gezondheid. IJsland is een goede plaats om daar onderzoek naar te doen.”
Volgens Johannsson is het technisch mogelijk om de H2S-uitstoot van geothermische centrales te verminderen, maar dat is een dure aangelegenheid. “Er zijn verschillende methoden beschikbaar die over de hele wereld gebruikt worden”, zegt hij. “Het nadeel is dat de methoden zwavel, zwavelzuur of gips opleveren, en er is een overaanbod van die stoffen op de internationale markt. Reykjavik Energy test momenteel wel een experimenteel project waarbij de H2S opnieuw in het geothermische systeem gepompt wordt.”