Lula krijgt forse tegenwind vanuit eigen rangen

Het rommelt oorverdovend in de Partido dos Trabalhadores (PT), de machtsbasis van Lula. Zo’n 36 volksvertegenwoordigers - een derde van de PT-fractie in het Congres - stapten op 11 juni op in een demonstratie tegen de hervorming van de sociale zekerheid. Een vreemd beeld: de rest van de 20.000 demonstranten scandeerden leuzen tegen de top van de PT, omdat die wil tornen aan de voordelige ambtenarenpensioenen. Het Congres stemt binnenkort over een wetswijziging die de pensioengerechtigde leeftijd voor ambtenaren wil optrekken naar 55 jaar voor vrouwen en 60 jaar voor mannen. De wet in kwestie wil de ambtenarenpensioenen ook evenwichtiger berekenen: op basis van de hele loopbaan in plaats van op de laatste loonbrief.

Een lager pensioen en langer werken, dat ziet de PT-achterban niet zitten. Een aantal parlementsleden, onder wie senator Heloisa Helena en volksvertegenwoordigers Joao Batista Araujo en Luciana Genro, hebben al aangekondigd tegen de partijlijn te zullen stemmen. Dat de partijtop hen dreigt te excommuniceren, deert hen niet.

Het hele economische beleid van de regering, dat nog in de steigers staat, krijgt tegenwind vanuit het linkse kamp. Een groep van 200 economen stuurde vrijdag een open brief naar Lula om uiting te geven aan hun ontgoocheling over de economische plannen van de regering. Brazilië wordt in een doodlopende straat van stagnatie en werkloosheid gestuurd door een economisch beleid dat gecapituleerd heeft voor het totalitaire marktdenken, stellen de economen in een document getiteld ‘de verboden agenda’.

De economen stellen een alternatief voor dat naar welvaart zou leiden; om de historisch hoge werkloosheid (een direct gevolg van het restrictieve fiscale en economische beleid) aan te pakken zijn zeven maatregelen nodig: controle over buitenlands kapitaal en over de wisselkoersen om de export te stimuleren; fiscale discipline; meer openbare uitgaven met nadruk op het sociale; een aanzienlijke verlaging van de interestvoet; meer publieke en private investeringen in gezondheidszorg en infrastructuur en stimuli voor de export.

De aanbevelingen druisen regelrecht in tegen het beleid dat werd uitgetekend door minister van Financiën Antonio Palocci en door Henrique Meirelles, de gouverneur van de Nationale Bank.

Ook de intellectuelen binnen de PT lijken zich tegen Lula te keren. Tijdens een universitaire zitting aan de universiteit van Sao Paulo (een verzetsnest en kweekschool voor PT-leiders) op 5 juni, verklaarden de intellectuelen van de PT dat hun hoop in de regering-Lula gestorven was. De regering heeft het kruis van de orthodoxie gekust en 20 jaar PT-ideeën op 48 uur ingewisseld, zei Filosoof Paulo Arantes. Socioloog Francisco de Oliveira, één van de eerste leden van de PT, die in 1980 door Lula werd opgericht, zei het zo: De strijd is voorbij. de regering zet het economisch beleid van de vorige voort en de roep om verandering is verloren gegaan. Professor Anselmo Luis dos Santos van de universiteit van Campinas, gelooft er nog in: De deur is nog niet gesloten voor alternatieven voor het voorgestelde economische beleid.