Nieuwe wet moet geweld tegen vrouwen in Oeganda aanpakken

Vrouwen die in hun thuissituatie te maken krijgen met geweld, genieten nu geen wettelijke bescherming. Daders de daders al vervolgd worden, dan is dat meestal voor andere misdaden, zoals moord, aanranding, verkrachting of kindermishandeling. Soms stuurt de politie of rechtbank een vrouw naar huis met de mededeling dat het niet om een zaak gaat, maar om een familiekwestie.
Cijfers over het aantal gevallen van huiselijk geweld zijn er niet, maar uit politiegegevens kan geconcludeerd worden dat vorig jaar 137 moorden plaatsvonden als gevolg huiselijk geweld. Er werd meer dan 1.500 keer aangifte gedaan van verkrachting en 2226 keer van kindermishandeling.

Oorlog

Betty Aol Ocan, parlementslid in het noordelijke district Gulu, noemt huiselijk geweld “een groot probleem.” In de meeste gevallen wordt er volgens haar geen aangifte gedaan. “In Noord-Oeganda hebben de meeste aangiften betrekking op huiselijk geweld. Seksueel misbruik van minderjarigen gebeurt vaak in gezinssituaties. En dan spreken we alleen nog maar over de gevallen waarvan melding wordt gemaakt. In veel gevallen gebeurt dat niet.”
Ocan wijt de omvang van het probleem in Noord-Oeganda aan de jarenlange burgeroorlog in het gebied. Daardoor raakten twee miljoen mensen ontheemd. Zij kwamen terecht in opvangkampen. “Mannen werden daardoor in financiële zin vaak afhankelijk. In een cultuur waar de man geacht wordt broodwinner te zijn voor zijn gezin, betekent dat gezichtsverlies. Dat leidt tot agressie en die agressie richt zich op vrouwen. We hopen dat een nieuwe wet verbetering brengt.”

Cultuur

Cultuur, economische afhankelijkheid en straffeloosheid zorgen ervoor dat het probleem veel groter is dan nodig is, zegt Rita Aciro Lacor, coördinator van het Uganda Women’s Network, een overkoepelende organisatie van alle niet-gouvernementele organisaties die zich bezighouden met vrouwenkwesties.
“Het zit in de cultuur om geweld tegen vrouwen te rechtvaardigen. Veel mensen vinden het acceptabel dat een vrouw af en toe geslagen wordt door haar man. Maar economische afhankelijkheid speelt ook een rol. Vrouwen zijn de armsten van de armsten en hebben een man nodig om te overleven. Ze kunnen niet hun eigen keuze maken en hebben daardoor te maken met veel geweld.”
De groeiende assertiviteit van vrouwen gaat volgens haar samen met een toename van het geweld. “Mannen kunnen daar niet mee omgaan en reageren met agressie, in de hoop dat ze daarmee de controle houden.”

Richtlijnen

Momenteel buigt het Oegandese parlement zich over een wet die geweld in gezinssituaties moet verbieden. De wet moet het mogelijk maken slachtoffers bescherming te bieden, daders te vervolgen en geeft rechtbanken richtlijnen op het gebied van bescherming en compensatie van misbruikte vrouwen.
Lacor betwijfelt echter of de wet zal worden aangenomen. “We moeten niet te vroeg juichen. Het parlement is de grootste hindernis. Dat vormt een afspiegeling van de samenleving. Een deel van de parlementariërs denkt net zo over de positie van de vrouw als het merendeel van de samenleving.”