Omstreden Keystone XL-pijpleiding kan ook Europees probleem worden

Door de afnemende vraag naar olie in de VS ligt het volgens de voorstanders voor de hand dat de controversiële Keystone XL-pijpleiding gebruikt zal worden om olie uit teerzanden in Alberta (Canada) via de VS naar Europa te exporteren. De winning van olie uit teerzand is erg vervuilend.

De pijpleiding kan volgens woordvoerders uit de industrie ook gebruikt worden om grondwater uit de Ogallala Aquifer in het Midwesten te transporteren naar droge staten in het zuidwesten van de Verenigde Staten (VS), zoals Texas. Die staat heeft momenteel te kampen met de ergste droogte in zijn geschiedenis.

Maar ook daar heeft de milieubeweging iets op tegen. “Keystone vormt een dubbele bedreiging voor de Ogallala, omdat er een olielek kan ontstaan en omdat er nu al te veel grondwater wordt onttrokken”, zegt Maude Barlow van de Council of Canadians, een milieuorganisatie.

Keystone 1

Pijpleidingen die lekken zijn niet zeldzaam. Een Canadees pijpleidingbedrijf liet een jaar geleden nog 3,2 miljoen liter ruwe teerzandolie in een rivier in Michigan lopen, zegt Barlow.

Ondanks grootschalige schoonmaakwerkzaamheden, kan het volgens het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) nog jaren duren voordat het werk in het stroomgebied van de rivier Kalamazoo is afgerond. Dit duurt zo lang omdat de bitumen uit teerzand zwaarder zijn dan water en veel zware metalen bevatten.
 
Keystone 1, een kleinere pijpleiding die eigendom is van TransCanada, hetzelfde bedrijf dat Keystone XL wil aanleggen, heeft in het eerste jaar van operatie al twaalf olielekken op zijn naam staan, volgens Friends of the Earth. Het laatste lek werd in mei in North Dakota ontdekt.

TransCanada wil nu 7 miljard dollar (4,8 miljard euro) investeren in de Keystone XL-pijpleiding. De leiding, die 2700 kilometer lang moet worden, loopt van het noorden van Alberta, via de Ogallala Aquifer in Nebraska naar raffinaderijen in Texas en Oklahoma.
 
Dagelijks kan de pijpleiding 700.000 tot 800.000 vaten ongeraffineerde teerzandolie transporteren. De Canadese teerzanden zijn volgens schattingen goed voor 300 miljard vaten olie.

Diesel voor Europa

Voor de winning van de olie is veel energie nodig en het gaat om een zeer vervuilend proces. Olie uit teerzand is daarom van alle oliesoorten het meest schadelijk voor het milieu, zeggen critici.

“Bij Keystone XL gaat het vooral over de export van uit diesel uit teerzand naar Europa”, zegt  Brant Olsen van het Rainforest Action Network in San Francisco. De vraag naar olie neemt in de VS af, terwijl de raffinaderijen aan de Golfkust hun verwerkingscapaciteit uitbreiden, zegt Olsen.
 
Valero Energy Corporation, een grotere raffinaderij, zegt de teerzandolie nodig te hebben omdat de import van ruwe olie uit Venezuela en Mexico afneemt.

Uit informatie van de Amerikaanse Energy Information Administration blijkt dat de huidige pijpleidingen al te veel capaciteit hebben, zegt Ryan Salmon, adviseur energiebeleid bij de National Wildlife Federation. De pijpleidingen Keystone 1 en Alberta Clipper zijn nog maar net af en uit cijfers blijkt dat er in de komende tien jaar onvoldoende teerzandolieproductie is om die pijpleidingen en ander bestaande leidingen optimaal te benutten.

“Via Keystone XL kunnen bestaande voorraden uit het Midwesten geëxporteerd worden”, zegt Salmon.

Shell

TransCanada voert een intensieve mediacampagne waarin het stelt dat Keystone bedoeld is om de energiezekerheid in de VS te verbeteren. De import van dure olie uit het Midden-Oosten en Venezuela is volgens het bedrijf instabiel.

Europa is een grote markt voor diesel, omdat veel vrachtauto’s op diesel rijden. Canada heeft echter geen oliepijpleidingen naar zijn kust en Europa importeert dus nauwelijks teerzandolie. De huidige klimaatwet zou dat, vanwege de vervuiling, ook niet toestaan. Europa staat echter onder druk van de Canadese regering en grote oliemaatschappijen.

Bijna alle grote oliemaatschappijen hebben een aandeel in de teerzanden, inclusief BP, Total en Shell.