Salvadoranen krijgen alleen op papier leidingwater

“De afgelopen twee jaar heb ik twee dagen stromend water gehad: op 22 januari en op 10 mei. Maar de watermaatschappij ANDA stuurt trouw haar factuur voor 10,12 dollar per maand”, zegt Rosa Juárez, een jonge vrouw uit een sloppenwijk in het dorpje Los Vásquez, zo’n twaalf kilometer van de hoofdstad San Salvador.
 “Het is al 36 jaar hetzelfde: soms hebben we een beetje, maar het grootste deel van de tijd zitten we zonder water. Er zijn gezinnen waar al twee jaar zo goed als geen water uit de kraan komt, en de weinige keren dat het stroomt, is het troebel en gelig”, beaamt Ana Hortensia Cabrera, een van de leiders van de plaatselijke consumentengroep Comité de Contraloría de Consumidores y Usuarios de Soyapango (C-CUS). Eigenlijk horen zij en haar buren in El Salvador bij de gelukkigen: zij hebben thuis een aansluiting voor stromend water.
Wel kraan geen water
 Het watergebrek van de gemeenschap contrasteert met de overheidsstatistieken uit het Millenniumrapport van 2004. Dat stelt dat in 2002 nog maar 12 procent van de Salvadoranen geen toegang heeft tot drinkwater, terwijl dat er in 1991 nog 24 procent was. Toegang tot drinkwater betekent via een kraan thuis, of via een openbare bron of kraan.
Ik geloof die statistieken niet, zegt Ana Ella Gómez van het niet-gouvernementele Consumentencentrum CDC dat lobbyt voor het recht op basisvoorzieningen als elektriciteit, telefoon en water. “De autoriteiten sjoemelen vaak met de cijfers. In werkelijkheid worden de problemen van beschikbaarheid en kwaliteit van water steeds erger. Dat er kranen en waterleidingen zijn geïnstalleerd, betekent nog niet dat de mensen drinkwater hebben.”
UNDP spreekt van ramp
Een van de verantwoordelijken voor El Salvador bij het VN-Ontwikkelingsprogramma UNDP, Carlos Acevedo, erkent dat de VN-maatstaven voor de vooruitgang die landen boeken wat betreft de Millenniumdoelstellingen “niet heel exact” zijn. Hij beaamt dat het land de doelstelling voor watertoegang had gehaald, maar voegt eraan toe dat het land er de jongste drie jaar weer op achteruit is gegaan door gebrek aan volgehouden overheidsinvesteringen, verlies aan waterbronnen en bevolkingstoename.
De waterkwaliteit in El Salvador is “een ramp”, zegt Acevedo, en je kan niemand aanraden het water van de ANDA (Administración Nacional de Acueductos y Alcantarillados, het grootste waterbedrijf in het land) of andere leveranciers te drinken.” Bij de ANDA zijn diverse corruptiekwesties ontdekt, en de man die er van 1994 tot 2002 aan het hoofd stond, zit momenteel in de gevangenis of verdenking van corruptie. De huidige baas, César Daniel Funes, weigert met IPS te spreken. 
Acevedo bekritiseert het gebrek aan overheidscontrole op de waterkwaliteit, te wijten aan belangenvermenging of kortzichtigheid. Studies erkend door de overheid schatten dat negentig procent van het oppervlaktewater in El Salvador vervuild is, omdat er geen controle is op de lozing van afvalwater in rivieren en meren en het gebrek aan zuiveringssystemen in sommige regio’s. Momenteel betaalt geen enkel bedrijf dat voor zijn industrie water aan de ondergrond onttrekt daarvoor belastingen, en loost ongeveer een kwart van de naar schatting duizend bedrijven afvalwater zonder enige vorm van zuivering. 
Intussen drinken steeds meer Salvadoranen flessenwater, en de bedrijven die flessenwater verkopen verdienen daar jaarlijks een slordige 43 miljoen dollar aan, volgens cijfers van de UNDP.