Thais leger zet aids schaakmat

De Thaise regering had al vroeg door dat aids een serieuze bedreiging werd voor het leger. Sinds 1989 moeten in Thailand alle jonge mannen die onder de wapens worden geroepen een aidstest ondergaan. Geen jaar te vroeg, want begin de jaren 90 begon aids in Thailand echt epidemische proporties aan te nemen. In 1991 werden in Thailand 143.000 nieuwe gevallen van HIV-besmetting vastgesteld - volgens de statistieken het slechtste jaar ooit.

De eerste resultaten van de tests bij de Thaise rekruten waren alarmerend, zegt generaal-majoor Suebpong Sangkharomya, de voormalige hoofdarts van het Thaise leger. In 1993 bleek bijvoorbeeld vier procent van de rekruten seropositief. Maar toen begon het cijfer geleidelijk te dalen. Vorig jaar in mei testte nog minder dan een procent van de dienstplichtigen positief. Dat cijfer zegt veel over de successen die Thailand heeft geboekt in de strijd tegen aids. Nu worden er in het land per jaar nog maar ongeveer 20.000 nieuwe HIV-gevallen ontdekt.

Suebpong wil niet zeggen of seropositieve dienstplichtigen geweerd worden uit het Thaise leger. Maar het is wel duidelijk dat de legertop er alles aan doet om de soldaten gezond te houden. In heel het land krijgen rekruten systematisch voorlichting over de verraderlijke ziekte. Die informatie blijft ook hangen. Volgens een rapport dat Suebpong voor de VN-aidsorganisatie UNAIDS schreef, is het condoomgebruik onder de Thaise soldaten spectaculair gestegen. In 1991 gebruikte amper een kwart van de Thaise soldaten in Bangkok bij bordeelbezoeken een rubbertje; tegen 2001 zou dat aandeel gestegen zijn tot meer dan 80 procent.

UNAIDS vindt die evolutie zo indrukwekkend dat de organisatie op de aidsconferentie in Bangkok een aparte persconferentie wijdde aan de gevalstudie van Suebpong. Volgens Ulf Kristofferson, een directeur van UNAIDS, lopen soldaten meer gevaar om met aids besmet te raken omdat ze jong en actief zijn, vaak voor lange tijd van huis weg zijn en ook risicobereid zijn. In heel wat landen is het leger dan ook een broeinest voor het HIV-virus. In Cambodja, een buurland van Thailand, schatte UNAIDS het aandeel seropositieven in het leger in 1999 op 12 tot 17 procent, terwijl toen nog geen vier procent van de bevolking het virus onder de leden had. Als ze afzwaaien, keren besmette soldaten vaak als een soort Trojaanse paarden terug naar de meest afgelegen dorpen, waar ze de ziekte doorgeven.

Toch zijn er nog niet zo veel landen waar bij alle soldaten systematisch aidstests worden uitgevoerd. In India, een land dat al ongeveer vijf miljoen seropositieven telt, worden bijvoorbeeld alleen manschappen getest die deelnemen aan VN-vredesmissies in het buitenland. (PD)