Vrachtschepen gaan weer zeilen

Een zeil van 160 vierkante meter kan bij gunstige wind een trekkracht tot acht ton creëren, bijna evenveel als een vliegtuigmotor in de Airbus A318. Het zeil wordt automatisch geactiveerd en gestuurd door een boordcomputer. Schepen kunnen hun brandstofverbruik dankzij de zeilen met 10 tot 30 procent terugdringen, en bij optimale windomstandigheden zelfs met de helft.

Oude en nieuwe technologie

Ironisch genoeg keert de scheepvaart daarmee terug naar haar wortels, voor de ontwikkeling van stoom- of dieselmotoren, toen schepen door wind aangedreven werden. Maar de technologie is erg verschillend van de oude zeilschepen. In plaats van een hoge mast met daaraan een hoofdzeil, wordt gebruik gemaakt van een parasail, een soort grote parachute, die in alle richtingen bewogen kan worden. Een dergelijk zeil kan de kracht van de motoren niet vervangen, maar wel aanvullen.
Het brein achter de technologie is Stephan Wrage, geboren in het Noord-Duitse Hamburg. “Ik kreeg het idee vijftien jaar geleden al. Ik was aan het paragliden aan het strand en vroeg me af of die enorme kracht niet gebruikt zou kunnen worden om boten te verplaatsen.”
In 2001 opende de firma SkySails haar deuren en begon ze parasails te ontwikkelen voor schepen. In 2007 werd een pilootproject opgezet op twee cargoschepen. Nu is de technologie klaar voor gebruik op grote schaal.

Milieu

De nieuwe zeilen zijn in de eerste plaats goed voor het milieu. 90 procent van al het goederenverkeer op aarde verloopt voor minstens een deel over het water. Wereldwijd varen meer dan 100.000 schepen, een aantal dat nog met 75 procent kan stijgen tegen 2020. Gemiddeld verbruikt een schip met een motor van 100.000 pk 12 tot 15 ton brandstof per uur. Volgens schattingen van de industrie zelf is het maritime verkeer daardoor veranwtoordelijk voor de uitstoot van 800 miljoen ton CO2 per jaar.
Hoewel het scheepvaartverkeer relatief minder vervuilend is dan andere transportmethoden, wordt er momenteel nagedacht over nieuwe regelgeving die de CO2-uitstoot van schepen aan banden legt.
De International Maritime Organisation, een onderdeel van de Verenigde Naties, werkt aan nieuwe standaarden voor de CO2-uitstoot van schepen, na in 2008 hetzelfde gedaan te hebben voor de uitstoot van zwaveldioxide.

Kostenbesparing

Maar ook het financiële plaatje is interessant. De technologie vermindert de kosten voor brandstof, die 90 procent van de operationele kosten van een schip uitmaken. “We willen het SkySails systeem gebruiken om het milieu te beschermen en grondstoffen te sparen”, zegt Gerd Wessels, directeur van de rederij Wessels en eigenaar van een van de schepen die de parasail gebruikt.
Afhankelijk van de grootte van het systeem kost het tussen de vierhonderdduizend en 2,7 miljoen euro, een investering die volgens SkySails op drie tot vijf jaar terugverdiend is. De firma heeft al meer bestellingen dan ze dit jaar kan produceren.