Bewakingsdiensten stellen politie in de schaduw

Bewakingsdiensten zijn nu in alle zes landen talrijker dan de politie. Dat heeft volgens de Arias-stichting te maken met de verslechtering van de veiligheidssituatie in de regio. Guatemala heeft met 25.000 private bewakingsagenten het grootste privé-leger op zijn grondgebied; daarna volgen El Salvador (20.000), Panama (16.000), Honduras (15.000), Costa Rica (9.500) en Nicaragua (7.200).

Costa Rica, het veiligste maar ook het rijkste land in de regio, telt merkwaardig genoeg het grootste aantal bewakingsfirma’s. 466 zijn het er volgens het onderzoek van de Arias-stichting, en zelfs 587 volgens het ministerie van Veiligheid. Die hebben samen 9.469 bewakers in dienst. De Costaricaanse politie telt 9.300 agenten. Zelfs staatsbanken en openbare instellingen doen een beroep op private bewakingsfirma’s.

De stichting vindt het onaanvaardbaar dat de Centraal-Amerikaanse landen de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van hun burgers overdragen aan private ondernemingen. Veel van die bewakingsfirma’s zijn bovendien opgezet door voormalige agenten of militairen, en soms zelfs door leden van de ordediensten die nog actief zijn. Dat kan tot gevaarlijke belangenconflicten leiden. Maar in elk geval gaat de privatisering van de openbare veiligheid ten koste van de bescherming van arme mensen.

Veel private bewakingsfirma’s hebben indrukwekkende wapenarsenalen - geen van de zes landen heeft op dat vlak duidelijke grenzen afgebakend. Ook de gebrekkige opleiding van privé-agenten is zorgwekkend, net als de gewoonte van de meeste bewakingsagenten om hun wapens met zich mee naar huis te nemen.

Als gevolg van de burgeroorlogen van de jaren 80 kampt Centraal-Amerika zo al met een overvloed aan vuurwapens - elk jaar zouden in de regio 2 miljoen wapens illegaal verhandeld worden. De bijtende armoede maakt dat veel mensen naar die wapens grijpen om roofovervallen uit te voeren.