Chileense rechter beveelt arrestatie 98 ex-militairen

De 98 moeten zich verantwoorden voor hun deelname aan “operatie Colombo”, een actie waarbij de DINA in totaal 119 zogenaamde ‘miristas’, leden van de Beweging van Revolutionair Links (MIR), uit de weg ruimde. Het gaat zowel om officieren als lagere militairen en soldaten die op wacht stonden, voertuigen bestuurden en voor logistieke ondersteuning zorgden.

Het is de eerste keer dat zoveel verdachten tegelijk worden opgepakt sinds het einde van de dictatuur van Augusto Pinochet (1973-1990). De officieren die aan het hoofd stonden van DINA, de gepensioneerde generaal Manuel Contreras en ex-brigadegeneraals Pedro Espinoza en Miguel Krassnoff zitten al sinds 2004 in de cel voor hun aandeel in operatie Colombo.

“Uitgeroeid als ratten”

De actie tegen linkse activisten ging gepaard met een mediacampagne die moest verdoezelen dat het om een gerichte moordcampagne ging. In 1975 berichtten de obscure Braziliaanse krant Novo O’Dia het Argentijnse weekblad Lea, dat maar één editie kende, dat 119 Chileense “extremisten” waren omgekomen in interne afrekeningen en vuurgevechten met de politie van andere landen. De Chileense krant “La Segunda”, die nog altijd verschijnt, pikte het nieuws op onder de titel “Miristas uitgeroeid als ratten”.

Operatie Colombo was eigenlijk een voorloper van Operatie Condor, een samenwerkingsverband tussen de militairen dictaturen van Argentinië, Bolivia, Brazilië, Chili, Paraguay en Uruguay in de jaren zeventig en tachtig om leden van de linkse oppositie uit de weg te ruimen. De Chileense minister van Justitie Carlos Maldonado omschreef Operatie Colombo maandag als “sinister en weerzinwekkend”.

Gebrek aan medewerking

Voor Sergi Laurenti van Amnesty International in Chili zijn de arrestaties goed nieuws, vooral omdat zowel de hogere officieren worden geviseerd als de militairen die het vuile handwerk uitvoerden. Laurenti betreurt evenwel het “gebrek aan medewerking” vanwege de militaire overheden, omdat die niet alle informatie ter beschikking stellen die ze bezitten. Tijdens Pinochets zeventienjarige regime werden naar schatting 3000 mensen ontvoerd en vermoord en 35.000 mensen gemarteld.

Maandag protesteerden in Santiago ook een honderdtal mensen tegen het besluit van de rechter om de zaak te sluiten over de moord op folkzanger Victor Jara. Jara werd opgepakt en doorzeefd met kogels uit een machinegeweer kort nadat Pinochet in 1973 aan de macht kwam. De rechter heeft een bejaarde kolonel veroordeeld als opdrachtgever van de executie, maar zoekt niet verder naar de militair die de trekker overhaalde stond.