De nieuwe drugsbazen zijn de oude niet meer

Recente berichten uit Bolivia, Colombia en Mexico wijzen op een minder
hiërarchische stijl van zakendoen. De drugsbaron leidt een kleine
administratieve eenheid die het proces van productie, trafiek en
geldwasserij stuurt via een keten van autonome cellen in binnen- en
buitenland. Op die manier worden de risico’s verdeeld en de verliezen
geminimaliseerd. Wanneer de politie en cel opdoekt, is het systeem niet
meteen ontwricht. Ondanks verhoogde politie-inspanningen blijft de
internationale drugsstroom in omvang toenemen. De Verenigde Naties schatten
de illegale omzet op 500 miljard dollar per jaar.

Van de huidige generatie komt niemand zelfs maar tot aan de enkels van de
Colombiaan Pablo Escobar, vermoord in 1993 of de Mexicaanse “heer der
hemelen” Amado Carrillo, die in 1997 overleed na plastische chirurgie. In
Bolivia leven de drugsbazen ondergedoken tussen de boeren. Die aanpak staat
in schril contrast tot die van de legendarische Roberto Suárez Gómez, die
in de jaren tachtig publiekelijk aanbood de buitenlandse schuld van Bolivia,
toen 5 miljard dollar, in een keer af te lossen. Gómez belandde in 1984 in
de gevangenis en overleed in 2000.

In Colombia genieten enkel de “zeven ruiters van de drugshandel” nog enige
bekendheid. Het gaat om Diego León Montoya, ook wel bekend als “Don Diego”,
de gebroeders Víctor en Miguel Mejía Múnera, Ever Villafañe Martínez, Juan
David Vélez Cárdenas, Paulo Andrés Hoyos en Alberto Flores Henao. Samen
controleren ze 160 organisaties die zich bezig houden met productie,trafiek
en de levering van chemische grondstoffen. Elke cel is onafhankelijk en in
hoge mate gespecialiseerd. 30 groepjes houden zich bezig met de cocateelt,
62 verwerken de cocablaren tot cocapasta en 50 cellen coördineren het
transport van de drugs over land, water en door de lucht. In totaal zijn er
4600 personen bij betrokken.

De Mexicaanse overheid erkent dat de strijd tegen de gedecentraliseerde
drugshandel ingewikkelder is geworden. Onder de 19000 arrestanten sinds
december 2000 waren er slechts twintig met een rang van “chef”. Wanneer dan
toch een chef achter de tralies verdwijnt, staat er binnen de kortste keren
een opvolger klaar. Intussen doet de groeiende vraag in afzetmarkt de
Verenigde Staten de zaken draaien als nooit tevoren.