Hamas gaat niet weg (analyse)

De drie weken durende Operatie Gegoten Lood van het Israëlische leger heeft de Gaza-strook zwaar getroffen, maar Hamas blijft raketten afvuren op Israël, de meeste Hamas-leiders kwamen ongedeerd uit hun ondergrondse bunkers, en de bouw van smokkeltunnels voor levensmiddelen en wapens is hervat.
Bovendien zijn er steeds meer signalen van EU-landen, van sommige Israëli’s en ook van voormalige Arabische opponenten dat ze Hamas bij een politieke oplossing voor het conflict willen betrekken. Frankrijk wil dat de EU met een toekomstige Palestijnse eenheidsregering praat, ook als Hamas daarin zit, op voorwaarde dat Hamas de principes van het Israëlisch-Palestijnse vredesproces aanvaardt. Parijs wilde dat ook in een slotverklaring laten zetten na een recente bijeenkomst van EU-ministers van Buitenlandse Zaken maar onder Israëlische druk voerden EU-voorzitter Tsjechië, Duitsland, Italië en Nederland het Franse initiatief af.

Hamas niet uitsluiten

George Mitchell, de VS-gezant voor het Midden-Oosten, had maandag (2 februari) een ontmoeting met de Franse minister van Buitenlandse Zaken Bernard Kouchner. Kouchner benadrukte daarin de noodzaak van een inter-Palestijnse dialoog en de heropening van de Gaza-grenzen. Ondertussen zei ook de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Michael Martin in Damascus dat Hamas op de een of andere manier betrokken zou moeten worden in het EU-beleid ten aanzien van het Midden-Oosten.
De Palestijnse president Mahmoud Abbas, Hamas’ grote rivaal, besprak het onderwerp maandag met de Franse president Nicholas Sarkozy. Abbas riep eveneens op tot een eenheidsregering met Hamas op voorwaarde dat Hamas zijn gezag erkende.
Sarkozy had ook een ontmoeting met sjeik Hamad bin Jassem Al-Thani, de eerste minister van Qatar. Al-Thani benadrukte dat Hamas niet mag uitgesloten worden van de vredesonderhandelingen.

Wortels en stokken

De Israëlische columnist en analist Akiva Eldar wees in de krant Ha’aretz op de kortzichtigheid van Israëls voortdurende ontkenning van de realiteit van Hamas als legitieme politieke organisatie. Israël probeert de beweging al 20 jaar te vernietigen met afwisselend wortels en stokken. Het enige verschil tussen het centrumrechtse Kadima en het rechtse Likoed is de grootte van de stokken, schreef Eldar. 
“Juist omdat zoveel kinderen gestorven zijn in Gaza, heeft Gegoten Lood zich verzekerd van een ereplaats in de strijd van de Palestijnse David, gewapend met primitieve Qassams, tegen de Israëlische Goliath, met zijn F-16’s. Wanneer ze de Israëlische leiders horen vertellen dat ze hun afschrikkingskracht hersteld hebben, lachen de Hamasleiders zich ongetwijfeld een breuk, en niet alleen door de raketten die op de mensen van Ashkelon blijven vallen. Het dreigement dat er nog bommen op Gaza zullen vallen, schrikt hen evenzeer af als de doodstraf een zelfmoord-bommenlegger afschrikt die op weg is naar een aanval.”
Het lijkt erop dat alleen een langdurig staakt-het-vuren vergezeld van een echte diplomatieke context de populariteit van Hamas tot zijn natuurlijke proporties kan terugbrengen.