Kritische Servische nieuwszender B92 belaagd

Dat is de prijs die B92 moet betalen voor het niet deelnemen aan de staatsretoriek tegen de onafhankelijkheidsverklaring van Kosovo. De gebouwen van de zender werden deze week belaagd door boze demonstranten. Een nepvideo op YouTube laat zien hoe presentatoren door een sluipmoordenaar worden doodgeschoten. Redacteuren krijgen anonieme dreigtelefoontjes over hun “onpatriottische” verslaggeving.
“We dachten dat de dagen van intimidatie en geweld tegen media voorbij waren”, laat hoofdredacteur Veran Matic in een verklaring weten. “Nu wordt ons verteld dat ze onze gebouwen in brand gaan steken.”

Afschuw

Twee Servische journalistenvakbonden veroordelen de “overblijfselen van de oude stijl”. De internationale Commissie ter Bescherming van Journalisten is “vervuld van afschuw”.
“De regering wil dat iedereen hetzelfde verhaal vertelt: hoe het Westen Kosovo van Servië heeft gescheurd”, zei Ivana Konstantinovic, redacteur bij B92. “In de ogen van nationalistische en rechtse radicalen is gebalanceerde verslaggeving daar mee schuldig aan.”
De officiële media noemen de afscheiding een “illegale creatie van een valse staat”. De gewelddadige demonstranten die de Amerikaanse ambassade in brand staken en in Belgrado aan het plunderen sloegen, worden consequent beschreven als “demonstranten wier patriottische gevoelens zijn gekwetst”.
In de officiële woorden klinken de echo’s door van het tijdperk-Milosevic. Toen werden de sancties tegen Servië ook omschreven als “onrechtmatig, opgelegd en door niets uitgelokt”. De terugtrekking uit Kosovo na de aanval van de NAVO, “net fascisten”, was slechts een “hergroepering”.

Niet uniek

Ook in buurstaten proberen regeringen de media te muilkorven. Een paar maanden geleden lieten 600 Sloveense journalisten hun afkeuring blijken over de pogingen van de regering om alle negatieve publiciteit te smoren. Een redacteur van de lokale krant Dnevnik was ontslagen nadat hij de notulen had gepubliceerd van een gesprek tussen een Sloveense diplomaat en de Veiligheidsraad van de Amerikaanse president Bush over de Sloveense plannen voor het EU-voorzitterschap.
Kroatië werd afgelopen maand geplaagd door een heel ander soort mediaschandaal, dat Davor Butkovic, hoofdredacteur van de populaire krant Jutarnji List, zijn baan kostte. Hij publiceerde een interview met premier Ivo Sanader dat hij per email zou hebben gehouden. De man met wie hij had gemaild was echter niet de premier, maar een jongen van 23 die zich als premier had uitgegeven.
Dat zal hij niet nog een keer proberen, want hij riskeert nu een jaar cel wegens het zich voordoen als staatsfunctionaris.