Moord op rechter legt corruptie bij Braziliaanse politie bloot

Patrícia Acioli werd op 12 augustus met 21 kogels gedood voor haar huis in de stad Niteroi, op 30 kilometer van Rio de Janeiro. Dinsdag werd daarvoor luitenant-kolonel Cláudio Silva de Oliveira opgepakt, commandant van het zevende bataljon van de militaire politie van São Gonçalo. De arrestatie kwam er nadat een korporaal die al achter de tralies zat, strafvermindering beloofd was in ruil voor medewerking met justitie. Volgens de korporaal kwam het bevel voor de moord op Acioli van Silva de Oliveira.

In de rechtbank van São Gonçalo had Acioli onderzoek gevoerd naar corrupte politieagenten en banden tussen de politie en maffia’s en doodseskaders.

Druk van publieke opinie

“Ik zie de snelheid van het onderzoek als een resultaat van de druk van de publieke opinie”, zegt Maurício Santoro van de Stichting Getulio Vargas. “Die druk was zeer hoog omdat het om een rechter gaat met een recordaantal strenge straffen tegen politieagenten die bij de georganiseerde misdaad betrokken waren.”

Voor de moord zijn al drie politieagenten in beschuldiging gesteld, een luitenant en twee korporaals. Er zijn ook aanhoudingsbevelen uitgevaardigd tegen nog zes andere politieagenten.

Ontslag van commandant-generaal

De commandant-generaal van de militaire politie in de deelstaat Rio de Janeiro, luitenant-kolonel Mario Sérgio Duarte, is niet betrokken bij de moord maar hij nam woensdag ontslag. In zijn ontslagbrief nam hij de verantwoordelijkheid op zich voor de benoeming van commandanten zoals Silva de Oliveira.

Voor António da Costa, voorzitter van Rio de Paz, een organisatie die tegen de straffeloosheid in de deelstaat Rio de Janeiro strijdt, zijn de recente ontwikkelingen een “bewijs dat de politie een moord kan ophelderen als ze dat echt wil.” “We moeten daarom blijven investeren in dit beleid. En de staat moet inzien dat een moord in een favela op dezelfde manier behandeld moet worden als de moord op de rechter.”

Wapens, drugs en geld

Volgens de korporaal die uit de school klapte en nu bescherming krijgt via het getuigenbeschermingsprogramma, was rechter Acioli een bedreiging voor commandant Silva de Oliveira omdat die wapens, drugs en geld achteroverdrukte, die bij operaties in favela’s in beslag waren genomen. Acioli vermoedde dat veel dodelijke slachtoffers van confrontaties met de politie in de favela’s in werkelijkheid moorden waren.

Tegen drie van de agenten die verdacht worden van de moord op Acioli had de rechter trouwens kort voordien een arrestatiebevel uitgevaardigd, voor de moord op een jongeman.
Voor Maria Luísa Mendonça, directeur van het Sociale Netwerk voor Justitie en Mensenrechten, bewijst de betrokkenheid van hoge politieofficieren “de graad van medeplichtigheid van de politie bij de georganiseerde misdaad.”

Om de “resten van de militaire dictatuur” bij de veiligheidsdiensten te bestrijden, zal de regering “meer moed” moeten tonen om “elk soort misdaad te bestraffen die zowel in het verleden als vandaag door de staatsrepressie is gepleegd”, zegt Mendonça.