Oeigoeren, tweederangsburgers in China

Fascinerend is Kashgar door zijn centrale ligging en mix van culturen: handelaars brachten er invloeden uit het Noorden (Mongolië en Rusland), het zuiden (het Indische subcontinent), het oosten (China) en het westen (de centraal-Aziatische steppevolkeren). De Oeigoeren in Kashgar zijn moslims en tweederangsburgers in China.

Xingjang, de provincie waarin ze leven, is de grootste van China en heeft gigantische olievoorraden. Het zwarte goud vloeit echter allemaal naar het China van de Han-Chinezen in het oosten. De Oeigoeren die zelf een groter deel van de koek wilden, kwamen in 2009 in opstand. Er vielen honderden doden tijdens wat de ergste onlusten sinds Tienanmen genoemd kunnen worden.

De onderdrukking van de oorspronkelijke bevolking is niets nieuws in China. Al sinds het begin van de Communistische Revolutie in 1949 worden Han-Chinezen financieel aangemoedigd om het westen te koloniseren. Urumqi, de hoofdstad van Xingjang en vroeger een zuiver Oeigoerse stad, bestaat nu voor tachtig procent uit Han-Chinezen. In Kashgar is het percentage Han-Chinezen momenteel nog niet zo hoog, maar hun aantal loopt snel op.

Meest schrijnend is dat de volledige oude binnenstad van Kashgar in het teken van de vooruitgang en vernieuwing wordt platgegooid. De oude bazaar en het historisch centrum zijn bijna volledig met de grond gelijkgemaakt. Enkel een klein stukje bleef staan. Toeristen kunnen er tegen betaling “ambachtslieden” aan het werk zien, of Chinezen gekleed in Oeigoerse dracht die een “traditionele” dans ten berde brengen. Binnen enkele jaren zal het eens mythische Kashgar enkel nog bestaan uit een Oeigoers Bokrijk omgeven door een volledig Chinese stad met dambord-stratenpatroon, brede lanen en opzichtige gebouwen.