Opschorting steniging overwinning voor hervormers

De beslissing is een overwinning voor hervormingsgezinde parlementsleden die een einde willen maken aan de discriminatie van vrouwen, zegt politoloog Naseeb Al Saleh van de universiteit van Ajman in de Verenigde Arabische Emiraten. Sommigen zien in de maatregel de hand van de Europese Unie, die in december handelsgesprekken aanknoopte met Iran maar in ruil een verbetering van de mensenrechtensituatie eist.

Parlementslid Jamileh Kadivar ontkent dat de EU er iets mee te maken heeft. Het gerecht handelde volgens haar autonoom en gaf de rechters het bevel steniging te vervangen door alternatieve straffen, in afwachting van een wetswijziging. Onduidelijk is of de rechters nog straffen als openbare ophanging mogen uitspreken voor moord, gewapende overvallen of verkrachting. De Europese Unie eist dat Iran deze openbare executies verbiedt.

De conservatieve geestelijke Hojatoleslam Mohsen Gharivian uit het theologische bolwerk Qom benadrukt dat het slechts om een voorlopige maatregel gaat, die de islamitische republiek vooral imagoschade moet besparen. De hoogste leider kan de straf een tijdlang opschorten in het belang van de moslims en de islam, aldus de geestelijke, daarbij verwijzend naar de instemming van de hoogste geestelijke leider, ayatollah Ali Khamenei, die nodig is om een verbod op steniging kracht van wet te geven.

Het islamitische recht, de sharia, bepaalt dat een man of vrouw die betrapt wordt op overspel moet worden ingegraven en door omstaanders met stenen bekogeld tot de dood erop volgt. Enkel wanneer de veroordeelde zich op eigen kracht kan uitgraven, gaat hij of zij vrijuit. Mannen worden daarbij slechts tot hun middel ingegraven, vrouwen tot aan hun schouders. Europese diplomaten hebben weet van minstens één onbevestigd geval uit 2002 waarbij een vrouw erin is geslaagd zich uit te graven.

De sharia bepaalt ook dat de stenen groot genoeg moeten zijn om verwondingen toe te brengen maar niet zo groot dat de steniging na enkele worpen is afgelopen. Volgens de mensenrechtenorganisatie Amnesty International wordt het lijden van het slachtoffer zo bewust verlengd. In 2001 werden volgens Amnesty 139 ter dood gebracht, onder wie zeker een minderjarige. Iran staat daarmee na China (2.468) wereldwijd op de tweede plaats. Sinds in 1995 de sharia werd geïntroduceerd in het strafrecht zouden al 70 overspelige vrouwen zijn gestenigd. Iran is ook een van de zeven landen op aarde, waaronder ook de Verenigde Staten, die executies van mensen jonger dan achttien toelaten.

Politoloog Naseeb al Saleh denkt dat het niet gemakkelijk zal zijn om de religieuze Raad van de Wachters te doen afzien van steniging. Ayatollah Gholamrez Rezvani, die lid is van die raad, heeft al laten verstaan dat steniging de enige gepaste straf is voor overspel. In de krant Hayat-i No zei Rezvani dat de islamitische regels niet afhankelijk zijn van maatschappelijke voorkeuren. Steniging is een straf voor ethische problemen en de enige geschikte sanctie voor wie geslachtsgemeenschap heeft met iemand die getrouwd is met iemand anders.

N. Janardhan

xml=3

Ref: ap cr hd