Schending mensenrechten met Britse wapens in Sri Lanka

De cijfers komen uit de database van de Britse overheid. Tussen juli en september vorig jaar hebben de autoriteiten handelsovereenkomsten gesloten die meer dan vier miljoen euro opbrachten. Sri Lanka betaalde minstens drie miljoen euro voor militair materiaal, meldt The Independent. De overheid keurde onder meer de verkoop goed van 600 aanvalswapens, 650 geweren en 100 pistolen. Er werden ook kogelvrije vesten en munitie verkocht aan de Zuid-Aziatische republiek.

Schending van mensenrechten

De Sri Lankese overheid wordt beschuldigd van het schenden van de mensenrechten en nog steeds vormen de Tamils een bevolkingsgroep kwetsbare en onderdrukte bevolkingsgroep. De Tamiltijgers, die strijden voor een onafhankelijk land voor de Tamilbevolking, vochten dertig jaar lang tegen de Sri Lankese overheid. Het conflict kende zijn trieste hoogtepunt in 2009, toen de Tamiltijgers definitief werden verslagen. In het oorlogsgedruis kwamen tussen de 60.000 en 100.000 mensen om het leven. De meeste slachtoffers waren burgers.

Het Sri Lankese leger wordt door vele waarnemers verantwoordelijk geacht voor de dood van de meeste burgers tijdens de oorlogsjaren. De regeringstroepen zouden vluchtelingen en strijders zonder onderscheid beschoten hebben. De Sri Lankese autoriteiten ontkennen deze aantijging, aldus The Guardian. Toch hebben ze nooit toegestaan dat er een internationaal onderzoek werd gevoerd naar de gebeurtenissen. Sri Lankese soldaten zouden volgens documenten betrokken zijn geweest bij verkrachtingen, martelingen en buitengerechtelijke moorden. Troepen zouden ook opzettelijk burgers onder vuur hebben genomen.

Inmiddels zijn zeker veertig gevallen bekend van Tamils die gemarteld werden in Sri Lanka, nadat ze van een Europees land waren teruggekeerd. Dat meldden de organisaties Human Rights Watch, Freedom from Torture en Tamils Against Genocide.

Geen enkele aanvraag voor wapens geweigerd

Een woordvoerder van het departement voor business, innovatie en vaardigheden in Groot-Brittannië pareert de kritiek over de wapenverkoop. ‘We houden altijd rekening met de intenties waarvoor het materiaal gebruikt zal worden. Ook het beleid van de eindgebruiker, het risico op verspreiding van wapens en de plaatselijke omstandigheden in het land worden onderzocht. We besteden ook aandacht aan beschuldigingen omtrent mensenrechtenschendingen. Groot-Brittannië heeft trouwens een van de strengste wetgevingen ter wereld inzake wapenexport’, aldus de woordvoerder.

‘Gezien het beschamende verleden van het Sri Lankese leger en de voortdurende schendingen van de mensenrechten, is het uitzonderlijk dat de overheid deze exportlicenties goedkeurt’, aldus Kaye Stearman, woordvoerster van de Campaign Against Arms Trade. ‘In 2011-2012 is geen enkele licentieaanvraag geweigerd geweest, hoewel Sri Lanka als een zorgenkind wordt beschouwd wegens de mensenrechtenschendingen’, vertelt Stearman.

Wapens tegen piraterij

Een voetnoot in het rapport van de Britse overheid suggereert dat sommige wapens bedoeld zijn om piraten te bestrijden. In de zuidwestelijke stad Galle wonen veel ex-militairen die destijds vochten tegen de Tamiltijgers. Zij beveiligen de internationale scheepvaartroutes richting Afrikaanse wateren. Deze routes worden geteisterd door piraten.

‘Het moet duidelijk worden waar die wapens van Groot-Brittannië naartoe gaan, waarvoor ze gebruikt worden en waar ze uiteindelijk terechtkomen. Er is veel meer transparantie nodig’, vindt Stearman.

Kwalijke reputatie Sri Lankese marine

Als de wapens terecht komen bij de Sri Lankese marine, blijft het koffiedik kijken of ze voor de juiste doeleinden gebruikt worden. De marine heeft een controversiële reputatie. Honderden Indische Tamilvissers zijn de laatste jaren gedood door de Sri Lankese marine, meldt The Independent. De vissers werden beschoten omdat ze zich, al dan niet doelbewust, in Sri Lankese wateren bevonden.

Vorige maand nog beweerden twaalf Indiase vissers dat ze waren afgeranseld door Sri Lankees marinepersoneel. Ze waren aan het vissen nabij Katchatheevu, een klein eilandje dat door India aan Sri Lanka is afgestaan.