Tamil Tijgers zweren dure eed over kindsoldaten

De Sri-lankaanse Monitoring Mission, een waarnemersmissie met vertegenwoordigers van de Scandinavische landen, beschikt naar eigen zeggen over bewijzen dat de LTEE tussen februari - wanneer in de Sri Lankaanse hoofdstad Colombo een staakt-het-vuren werd overeengekomen - en november 2002 meer dan 300 kinderen in hun rangen opnamen. De LTTE garandeerden in augustus vorig jaar Unicef dat het dat niet meer zou doen. Balasingham spreekt die tijding tegen. Volgens hem worden kinderen die op de vlucht waren voor de armoede en daarom een LTTE-welzijnscentrum opzochten, onterecht beschouwd als ontvoerd en gerekruteerd door de Tamil Tijgers.

Balasingham beloofde gisteren ook dat de leider van de Tamil Tijgers zelf, Velupillai Prabakharn, de eed om geen kinderen meer te rekruteren, zal herhalen tegenover Olara Otunnu, de speciale VN-gezant tegen Kindsoldaten. Otunnu komt eind volgende maand of begin maart naar Sri Lanka om tijdens de onderhandelingen de aandacht nog meer te richten op de mensenrechten.

Ook tijdens de volgende onderhandelingsronde, van 7 tot 10 februari in Thailand, moeten de mensenrechten meer aandacht krijgen. Ian Martin, voormalig hoofd van Amnesty International, zal dan proberen tot een mensenrechtenagenda te komen. Op basis van gesprekken met beide partijen zullen we een uitgebreid mensenrechtenprogramma opstellen, bevestigt Gamini Lakshman Peiris, de hoofdonderhandelaar van de Srilankaanse regering.

De beschuldiging van het inschakelen van kindsoldaten door de Tamil Tijgers wordt overigens door commentatoren naast de beschuldigingen richting overheid gelegd. Mensenrechtenactivisten eisen al lange tijd dat de beruchte antiterrorismewet wordt afgeschaft, het wettelijk instrument waarmee tijdens het conflict duizenden Tamil-burgers gearresteerd konden worden door veiligheidstroepen. Velen van hen werden gemarteld.

Onderhandelaar Peiris zegt dat de overheid niet van plan is om de wet terug te trekken, al worden er wel enkele aspecten van bekeken met het oog op de mensenrechtendiscussie. Een echte waarheids- en verzoeningscommissie die mensenrechtenschendingen kan onderzoeken, veegt Peiris resoluut van tafel. Onderhandelaars van beide zijden hebben het Internationaal Comité van het Rode Kruis (ICRC) een deel van die rol toegeschoven en gevraagd te onderzoeken wat er gebeurd is met vermiste Tamil-burgers en gevangen genomen regeringssoldaten.

Een ander heikel thema dat de tijdens de jongste gesprekken werd aangesneden, is het recht van moslimvluchtelingen om weer naar huis terug te keren. Vele moslims, die de op één na grootste minderheid op Sri Lanka vormen, werden in 1990 door de LTTE uit de noordelijke Tamil-provincies gejaagd. De bemiddelende Noorse overheid kondigde aan dat de moslims worden uitgenodigd voor de volgende onderhandelingen.

Ten slotte zijn de overheid en de LTTE het nog grondig met elkaar oneens over de terugkeer van Tamil-vluchtelingen naar Jaffna, het noordelijke schiereiland dat overwegend door Tamils wordt bewoond maar door regeringstroepen wordt bezet en moeilijk bereisbaar en ontoegankelijk is. Een buitenlandse militaire expert moet eerst onderzoeken hoe sterk de Tamils militair eigenlijk nog zijn, pas dan kan de kwestie worden aangepakt.