Thais confectieatelier experimenteert met arbeidersvriendelijk kapitalisme

Een deel van de T-shirts, hemden en kinderkleertjes die de Solidarity Group maakt, draagt het merk ‘Dignity Return’ (‘Waardigheid en Winst’). De naam klinkt nog niet als Nike of Levis, de grote merken die de textielsector in Thailand domineren, maar anders dan de werknemers van de grote bedrijven waar die multinationals hun producten laten vervaardigen, zouden de 30 personeelsleden van de Solidarity Group voor hun merk door het vuur gaan.

Het atelier van de Solidarity Group gaat schuil tussen talloze andere grauwe fabrieksgebouwen in een industriezone ten westen van Bangkok. Binnen wordt het verschil meteen duidelijk. De naaisters dragen geen uniform, muziek uit kleine radiootjes schalt door het ruime atelier en aan de muren hangen affiches over de rechten van arbeiders.

De onderneming werd in maart 2003 opgericht door een groep werknemers van een groot atelier dat eind 2002 door wanbeheer over kop ging. Meer dan 800 arbeiders stonden van de ene dag op de andere op straat, zonder vooropzeg of compensaties. Drie maanden lang gingen de koppigsten nog in de clinch met de eigenaars, maar toen besloten ze zelf het heft in handen te nemen. Met geleende naaimachines, geld dat ze in hun vriendenkring hadden losgekregen en een lening van het Thaise ministerie van Arbeid zetten ze zelf een naaiatelier op.

We zullen ongeveer twee jaar nodig hebben om de leningen terug te betalen, en dan is het bedrijf helemaal van ons, zegt Manop Kaewphaka, die verantwoordelijk is voor de marketing. Alle energie gaat nu naar het zoeken van opdrachtgevers en afnemers. Zowat 80 procent van de kleding die de Solidarity Group maakt, wordt in onderaanneming geproduceerd.

De werknemers van de Solidarity Group verdienen allemaal evenveel - 4.500 baht (87 euro) per maand - en werken ook even hard - zes dagen per week. We hebben geen directeur, maar we hebben wel drie collega’s aangeduid om toe te kijken op de kwaliteit, legt Manop uit. Beslissingen worden genomen op vergaderingen waaraan iedereen deelneemt.

Kanchana Wongpan en Sunee Narmso, twee jonge naaisters uit het arme noordoosten van Thailand, zijn dik tevreden. Dit is helemaal anders dan de fabrieksbaantjes die ik vroeger had, zegt Sunee. Hier is geen plaats voor uitbuiting of misbruik.

Thailand telt 2.641 bedrijven in de textielsector; samen zijn die goed voor meer dan 200.000 arbeidsplaatsen. Uitbuiting en slechte arbeidsvoorwaarden zijn schering en inslag. Veel Thaise arbeiders kennen hun rechten niet en laten met zich sollen. Maar de Thaise wetgeving is ook niet streng genoeg om werknemers voldoende bescherming te bieden, stelt Wichai Narapaiboon, een medewerker van het recent geopende Thais Museum van de Arbeid.