"Traditie mag geen excuus zijn voor vrouwengeweld"

De publieke consultatie over ongelijkheid in Kopenhagen, in het kader van Global Thematic Consultations die de VN samen met het middenveld organiseren, lokte meer dan 1200 deelnemers in februari. Er waren ook 175 papers die werden gebundeld in een rapport dat centraal stond bij de discussies.

Het resultaat lijkt op een kakofonie van stemmen, maar dat is niet erg. “Ik hou wel van chaos, want daaruit ontstaat creativiteit”, zei Sarawathi Menon, beleidsdirecteur bij VN-Vrouwen, in New York tijdens een bespreking van de consultatie. “Verschillende stemmen en perspectieven op een kwestie hebben is zelfs zeer belangrijk.”

Geweld op school

In Kopenhagen ging veel aandacht naar geweld tegen vrouwen. Kate McInturff, onderzoeker aan het Canadese Center for Policy Alternatives, verklaart dat gendergerelateerd geweld op verschillende manieren een rem zet op ontwikkeling.

Ze gaf het voorbeeld van een vrouw in Nepal die meedeed aan de parlementsverkiezingen, maar voor haar huis met seksueel geweld bedreigd werd. “Als we over politieke participatie spreken, moeten we het over de barrière van vrouwengeweld hebben”, aldus McInturff.

Ook meisjes op school en vrouwen op de werkvloer krijgen er volgens haar mee te maken. “Dit geweld maakt het moeilijker om andere ontwikkelingsdoelstellingen voor vrouwen te halen.”

Zohra Moosa van ActionAid UK legt uit dat geweld tegen vrouwen en meisjes zowel een oorzaak als een gevolg is van genderongelijkheid. “Het veroorzaakt ook de ongelijkheid omdat het de onderdanige positie van de vrouw versterkt.”

“Geweld tegen vrouwen is een gevolg van genderongelijkheid omdat het machtsonevenwicht tussen man en vrouw wordt misbruikt”, legt Moosa uit. Haar rapport hierover was een van 175 papers die in Kopenhagen werden ingediend.

Rol van cultuur

Volgens Moosa krijgen vrouwen en meisjes die opkomen tegen gendergerelateerd geweld vaak zelf met geweld te maken. “Ze worden aangevallen omdat ze zich verzetten tegen het status-quo, maar ook om een boodschap aan andere vrouwen en meisjes te geven dat wie weerstand biedt tegen geweld en genderongelijkheid wordt gestraft.”

Ze verklaart ook dat bepaalde sociale normen geweld tegen vrouwen en meisjes kunnen faciliteren. “Verkrachting binnen het huwelijk kan bijvoorbeeld algemeen aanvaard zijn, of het slaan van een vrouw kan gezien worden als de plicht van de echtgenoot. En als de meeste mensen geweld tegen vrouwen niet als een slechte zaak beschouwen, wordt het moeilijker voor vrouwen om het aan te klagen of om hulp te zoeken.”

Lakshmi Puri, onderdirecteur bij VN-Vrouwen, vindt dat cultuur vaak als iets statisch, uniform en onwrikbaar wordt gezien. “Maar niets is minder waar. Cultuur is net dynamisch, divers en creatief. Er is trouwens een akkoord op internationaal niveau dat geen enkel gebruik of geen enkele traditie kan worden ingeroepen om geweld tegen vrouwen te rechtvaardigen.”