Verdrag tegen terrorisme vastgelopen

Na zes jaar onderhandelen leek het ontwerp van de nieuwe Internationale Conventie tegen Nucleair Terrorisme klaar om door het Juridisch Comité van de VN goedgekeurd te worden. Pas daarna zou het ontwerpverdrag kunnen worden voorgelegd Algemene Vergadering. Volgens Rohan Perera, voorzitter van het ad hoc comité inzake Terrorisme van de Algemene Vergadering van de VN, is de goedkeuring op het laatste nippertje afgesprongen. Begin volgend jaar zullen we de onderhandelingen voortzetten, zegt Perera. We geloven erin dat we het eens kunnen worden over de laatste discussiepunten.

Het nieuwe verdrag zou staten verplichten alle personen uit te leveren die overtredingen begaan met nucleaire wapens en stelt ook het bezit van radioactief afval door andere spelers buiten de wet. In het ontwerp houden de Verenigde Staten vast aan een controversieel artikel dat stelt dat de activiteiten van militairen niet onder het verdrag vallen. Ook de Russische ambassadeur Andrey Denisov.heeft ervoor gepleit om het bewuste artikel te behouden. Een aantal moslimlanden verzetten zich echter tegen dat voorstel omdat ze vrezen dat het landen zoals Israël een vrijgeleide zou geven voor staatsterrorisme.

De moslimlanden verzetten zich ook tegen de definitie van terrorisme in het ontwerpverdrag. Ze pleiten voor een duidelijker onderscheid tussen een terrorist en een vrijheidsstrijder. We moeten het eerst eens worden over een algemeen aanvaarde definitie van terrorisme, zegt de Turkse Emine Gokcen Tugral van de Organisation of Islamic Conference (OIC). Terrorisme mag niet verward worden met de strijd van volkeren voor zelfbeschikking. Tugral verwijst hiermee impliciet naar de Amerikaanse bezetting van Irak en de Israëlische bezetting van Palestijnse gebieden.

Sinds de implosie van de Soviet-Unie in 1991 waarschuwen militaire experts en vredesactivisten ervoor dat de nucleaire dreiging blijft bestaan. De Amerikaanse ngo International Physicians for the Prevention of Nuclear War (IPPNW) zegt de dreiging van nucleair terrorisme zeer ernstig te nemen is en pleit voor maatregelen om de dreiging tegen te gaan. De belangrijkste stap om nucleair terrorisme te voorkomen, is dat staten hun verplichtingen nakomen om hun volledig nucleair arsenaal te vernietigen, zegt Mary-Wynne Ashford van IPPNW. Nucleair terrorisme vormt een serieus risico omdat de acht nucleaire staten geen afstand doen van hun 30.000 nucleaire wapens. Volgens Ashford zal de Internationale Conventie tegen Nucleair Terrorisme het risico op nucleair terrorisme niet helemaal uitroeien. Het verdrag slaat immers niet op het gebruik van nucleaire wapens door staten. Ashford benadrukt ook het belang om dieperliggende oorzaken van terrorisme aan te pakken, zoals economische ongelijkheid en de uitbuiting en onderdrukking van volkeren.

De VN beschikt momenteel over 12 conventies en protocollen met betrekking tot terrorisme. De laatste twee zijn de Internationale Conventie tegen Terroristische Bomaanslagen (1997) en de Internationale Conventie tegen de Financiering van Terrorisme (1999). (ADR/KC)