Waterkracht staat voor revolutie

Het voordeel van de nieuwe turbine is dat er geen groot verval meer nodig is om stroom op te wekken. Dammen bouwen of rivieren omleiden is dus niet langer nodig. Eco Hydro, een bedrijf uit de Canadese stad Vancouver, ontwikkelde het ding in Brazilië. Dat land wekt nu al ongeveer viervijfde van zijn elektriciteit op met waterkracht en biedt met 23.000 kilometer rivieren in de Amazoneregio alleen al een enorme groeimarkt.

De Canadese turbine bestaat uit een cilindervormige as met beweegbare bladen. Dat geheel monteer je aan een vast of drijvend ponton, waardoor het gedeeltelijk onder water hangt. De stroming brengt de as in beweging, en daardoor wordt met elektromagnetische generatoren stroom opgewekt.

In de brede, traag stromende rivieren van het Amazonegebied worden gewoon grotere turbines ingezet, zodat ze het enorme debiet maximaal benutten, legt Wilson Pierazolli uit. Hij is ingenieur bij het CEFET, een instelling voor technologische vorming in Minas Gerais die een prototype van de turbine uittestte.

Een 160 meter brede turbine met een diameter van 30 meter kan op een grote rivier in het Amazonegebied genoeg stroom opwekken om een stad met bijna twee miljoen inwoners van stroom te voorzien, beweert Colin Regan, de directeur van Eco Hydro.

Bescheiden turbines van hetzelfde type zijn volgens Regan een gedroomde oplossing om de talloze kleinere, afgelegen nederzettingen in het Amazonegebied uit het donker te halen. Rivieren zijn er genoeg, maar meestal hebben ze een te klein verval voor traditionele waterkrachtcentrales. Die zijn overigens veel te duur voor de regio.

De nieuwe turbines vergen per megawattuur stroom die ze opwekken maar de helft van de investeringen die nodig zijn voor steenkool- of gascentrales, en een derde van wat windturbines of traditionele waterkrachtcentrales verslinden, zegt Eco Hydro. Grote installatiewerken zijn immers niet nodig. Ook de werkingskosten bedragen minder dan een derde dan bij de andere technologieën om stroom op te wekken. Alleen kernenergie komt op dat vlak met 20 euro per megawattuur in de buurt van de 12 euro die het onderhoud van de nieuwe turbines kost.

Een bijkomend voordeel is dat de nieuwe turbines zuurstof in het water brengen en daardoor stroomafwaarts de fauna en flora van de rivieren gunstig beïnvloeden. Dammen veroorzaken juist grote milieuproblemen.

Eco Hydro zoekt nu een investeerder om een eerste grote turbine te installeren. Het bedrijf wil de technologie ook in andere landen verspreiden.

Onafhankelijke experts zijn voorzichtig. De technologie lijkt veelbelovend voor kleine rivieren, maar het is nog te vroeg om uitspraken te doen over het rendement van grootschalige turbines van het nieuwe type, zegt Eliab Ricarte, een onderzoeker van het Laboratorium voor Oceaantechnologie in Río de Janeiro. Het enige prototype is klein en draait op een bescheiden stroompje in Minas Gerais. Grotere turbines op machtige stromen kunnen duurder uitvallen. (PD/ADR)