'Wetsontwerp transgene gewassen wordt nationale tragedie'

In Mexico wordt al jarenlang geëxperimenteerd met maïs, aardappelen, katoen,
soja, paprika, ananas en tabak, terwijl de regering al vier jaar lang een
wetsontwerp over ggo’s op poten tracht te krijgen. Blijkbaar is ze er nu
voldoende gerust in. Maar waar in een wetsontwerp doorgaans geen ruimte is
voor lyrische bespiegelingen of twijfel, acht de Mexicaanse wetgever het
toch nodig ggo’s in de wettekst uitgebreid te beschrijven als gewassen die
het potentieel hebben om voor een duurzame landbouw te zorgen. Daarnaast
zijn nog een aantal aanbevelingen opgenomen van gerenommeerde wetenschappers
en van VN-agentschappen. Er moeten spijkers met koppen worden geslagen.

Immers, volgens de koepel van milieuverenigingen en boerenverenigingen -
dezelfde die tegen de liberalisering van de handel tussen de Verenigde
Staten ageert - is twijfel meer dan noodzakelijk en leidt het ontwerp tot
een nationale tragedie. Ze beschouwen ggo’s als een bedreiging voor het
milieu, de gezondheid en het vee.

Overtuigd van hun gelijk kondigen ze het begin aan van een pittige strijd.
‘Oorlog, noemt Esteban Martínez, lid van de Nationale Unie van Autonome
Regionale Boerenorganisaties, het, en hij stelt massale demonstraties in het
vooruitzicht die zullen worden georganiseerd in samenwerking met
buitenlandse organisaties. Volgens de activisten veroorzaken ggo’s
allergieën en kunnen ze op lange termijn grote schadelijke impact hebben op
de volksgezondheid.

Bolívar Zapata, een biotechnoloog van de Autonome Nationale Universiteit van
Mexico (UNAM), is minder militant, maar zegt dat de tegenstanders een punt
hebben. Hij voert aan dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) enerzijds
niet heeft bewezen dat ggo’s schadelijk zouden zijn voor de gezondheid, maar
ook het omgekeerde is niet aangetoond. Zapata vindt daarom dat de Mexicaanse
wetgever eerst een wet moet maken over de bepaling van biologische
veiligheid in het algemeen.

Maar de activisten hanteren ook economische argumenten. De ggo-producenten
bouwen naar verluidt specifieke eigenschappen in hun zaden en gewassen in
zodat alleen de pesticiden van hetzelfde bedrijf effectief werken. Tweemaal
kassa en de boeren zijn in een klap veel afhankelijker van dat ene bedrijf.
De overheid repliceert dat de gewassen veelal genetisch zo gewijzigd worden
dat er vele grotere oogsten mogelijk zijn en de gewassen meer voedingswaarde
hebben. Dat is goed voor alle boeren en buiken, redeneert ze.

De kleine oogsten zijn inderdaad een kopzorg. De geoogste volumes nemen
gestaag af, terwijl de agrarische gebieden nu al 75 procent van ‘s lands
extreme armoede voor zich nemen. De afgelopen tien jaar nam het bruto
binnenlands product af van 7,3 naar 5.0 procent. Meer en meer voedsel moet
worden ingevoerd uit de VS.

Het ontwikkelingsprogramma van de VN (UNDP) geeft in zijn rapport van 2001
aan dat transgene gewassen en producten een sleutelrol kunnen spelen bij het
bestrijden van de honger in de wereld. Meer dan 1.000 wetenschappers,
Nobelprijswinnaar Geneeskunde en DNA-specialist James Watson incluis,
verklaarden in februari 2000 achter de ontwikkeling van
agro-(spits)technologie te staan. De experts verklaarden in een open brief
dat er geen reden is om aan te nemen dat ggo’s schadelijk zijn.

Op de Wereldtop voor Duurzame Ontwikkeling in Johannesburg vorig jaar,
draaiden milieuactivisten de bewijslast weer om. Bewijs eerst
wetenschappelijk dat ze niet schadelijk zijn voor mens en milieu, vinden ze.
Dat is uiteraard een werk van lange adem - de geschiedenis staat bol van
uitvindingen die decennia later toch schadelijk bleken, maar de aarzeling
van grote biotechnologische bedrijven om informatie vrij te geven over hun
onderzoek, noemen de activisten een teken aan de wand - zij hebben iets te
verbergen, luidt het.