Bedreigde neushoorns in Nepal eten plastic afval

Wetenschappers hebben plastic afval aangetroffen in de mest van de bedreigde Indische neushoorns in het Chitwan National Park in Nepal. Dit kan schadelijk kan zijn voor hun gezondheid en de overleving van hun soort. Het afval is afkomstig van de rivieren in het park die tijdens het regenseizoen overstromen en van bezoekers die het park vervuilen.

Elk moessonseizoen, van juni tot en met augustus, wordt het Chitwan National Park in Nepal een no-go zone voor zowel toeristen als de lokale bevolking. Het park - thuishaven van de bedreigde Indische neushoorn (Rhinoceros unicornis) - overstroomt dan door de rivieren die er doorheen stromen, waardoor het ontoegankelijk en gevaarlijk wordt.

Maar het water brengt ook een onwelkome bezoeker: plastic afval. Wanneer de overstromingen zich terugtrekken, bedekken plastic flessen, zakken en zakjes de rivieroevers waar de neushoorns komen om te grazen.

Uit een recent onderzoek is gebleken dat neushoorns plastic voorwerpen van verschillende maten en vormen inslikken. Dat kan een ernstige bedreiging vormen voor hun gezondheid, en dus ook de overleving van hun soort. 

Pruimtabak

De studie, gepubliceerd in het tijdschrift Global Ecology and Conservation, analyseerde 258 mestmonsters uit het park en ontdekte dat 10,1 procent daarvan zichtbaar plastic bevatte.

De onderzoekers vonden plastic ballen, doppen van frisdrankflessen, zakjes pruimtabak, polyethyleen zakken en verpakkingen van koekjes, chocolade en shampoo in de mest.

De onderzoekers vonden plastic ballen, doppen van frisdrankflessen, zakjes pruimtabak, polyethyleen zakken en verpakkingen van koekjes, chocolade en shampoo in de mest. Ze ontdekten ook dat meer mestmonsters uit de kernzone van het park, waar menselijke activiteiten beperkt zijn, plastic bevatten (18 procent) dan uit de randzone (6 procent), waar mensen wonen of het park bezoeken.

De bevindingen komen naar aanleiding van berichten dat bijna alle steden en dorpen in Chitwan hun afval dumpen op stortplaatsen aan de oevers van de rivier. Het afval stapelt zich het hele jaar op en wordt tijdens de moessonoverstromingen door de rivier weggespoeld.

De resultaten van de mestanalyse geven aan dat de neushoorns niet alleen plastic uit de rivier eten, maar ook uit andere bronnen. Het gaat om maskers, tabaksverpakkingen en flessendoppen die bezoekers weggooien.

‘Zakjes pruimtabak (in de volksmond “gutkha” genoemd in Zuid-Azië) kwamen het meest voor in vergelijking met andere voorwerpen’, zegt Balram Awasthi, hoofdauteur van het onderzoek en promovendus aan de Xishuangbanna Tropical Botanical Garden van de Chinese Academie van Wetenschappen.

Awasthi zegt dat hij verrast was toen hij de rol van neushoorns in het ecosysteem bestudeerde. ‘Als onderdeel van mijn onderzoek naar de ecologische diensten die zoogdieren zoals neushoorns leveren, vond ik bij toeval veel plastic toen ik hun mest analyseerde’, vertelt hij. 

Schadelijk voor gezondheid

De studie onderzocht de langetermijneffecten van het eten van plastic op de neushoorns, maar Awasthi zegt dat het problemen kan veroorzaken met hun spijsvertering, stofwisseling en voortplanting. Hij zegt dat er meldingen zijn van een toename van neushoorns die sterven door onbekende oorzaken in Chitwan, en dat het inslikken van plastic daar één van zou kunnen zijn.

‘We hebben alleen gekeken naar plastic dat met het blote oog te zien was. Er kunnen ook kleinere plastic deeltjes zijn die de schade aanrichten.’

‘We hebben alleen gekeken naar plastic dat met het blote oog te zien was. Er kunnen ook kleinere plastic deeltjes zijn die de schade aanrichten’, zegt hij.

Amir Sadaula, een dierenarts bij de Nepalese overheidsinstelling National Trust for Nature Conservation (NTNC), zegt dat de plastic voorwerpen in de mest verontrustend waren. ‘We hebben echter geen bewijs dat neushoorns zijn gestorven door het inslikken van plastic’, voegt hij eraan toe.

Sadaula, die niet betrokken was bij het onderzoek, zegt dat plastic het spijsverteringskanaal van een dier kan blokkeren of schadelijke chemicaliën in zijn lichaam kan loslaten. ‘Dat is zelden gezien bij neushoorns’, zegt hij. Hij voegt eraan toe dat er meer onderzoek nodig is om de werkelijke impact van plastic op de dieren te beoordelen.

Bedreigde soort

Volgens een telling die in 2021 door de Nepalese overheid werd uitgevoerd, leven er 752 eenhoornige neushoorns in de wildreservaten van Nepal, tegenover 645 in 2015. De soort staat op de zogenaamde Rode Lijst van bedreigde diersoorten van de IUCN, met minder dan 2200 overgebleven exemplaren in India en Nepal.

Awasthi hoopt dat de overheid en milieuorganisaties schoonmaakacties uitvoeren nadat de moesson voorbij is om plastic afval van de rivieroevers te verwijderen. Hij zegt ook dat steden en dorpen stroomopwaarts duurzame plannen voor afvalbeheersing moeten opmaken om plasticvervuiling in de rivieren te voorkomen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Mongabay.