Defend the Defenders! Vijftig sociale organisaties trekken aan de alarmbel

72 jaar na het ontstaan van de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens lopen verdedigers van mensenrechten wereldwijd nog altijd groot gevaar. In een open brief roept Defend the Defenders op om het belangrijke werk van mensenrechtenverdedigers en sociale rechten wereldwijd te verdedigen. Tientallen organisaties ondertekenden de open brief.

Op 10 december vieren we jaarlijks de dag van de mensenrechten. Het is op die dag in 1948 dat de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens aannam. Maar 72 jaar later lopen verdedigers van mensenrechten wereldwijd nog altijd groot gevaar.

Daarom doen wij een oproep om het belangrijke werk van mensenrechtenverdedigers en sociale bewegingen wereldwijd te beschermen. Ook in eigen land. Zo werden in november 17 syndicalisten veroordeeld, waaronder de huidige voorzitter van het ABVV omwille van het voeren van sociale actie.

Hoewel sociale bewegingen en mensenrechtenverdedigers in sommige landen al lang moeten afrekenen met repressie, verergerde deze tendens tijdens de coronapandemie. Het geweld tegen vertegenwoordigers van vakbonden, mensenrechtenorganisaties en milieubewegingen nam in heel wat landen toe. Ze zijn er het slachtoffer van intimidatie, pesterijen, valse beschuldigingen, onwettige arrestaties, ontvoeringen en zelfs moord.

Bernardo Caal Xol uit Guatemala werd meer dan twee jaar geleden aangehouden in zijn geboortestreek Cobán. In die streek bouwen, onder andere, Spaanse multinationals stuwdammen die het milieu aantasten en het grondgebied verwoesten. Bovendien leiden de multinationals het water om waardoor dorpen met een watertekort kampen. Bernardo organiseerde de lokale inheemse gemeenschap en werd daarom tot 7 jaar en 4 maanden opsluiting veroordeeld.

In het nabijgelegen Honduras betekent de bescherming van het milieu een gevaar voor eigen leven. Honduras is een van de meest dodelijke landen voor milieuactivisten. Volgens Global Witness werden sinds 2010 meer dan 120 activisten vermoord, anderen zitten in de gevangenis. 8 activisten van het dorp Guapinol zitten sinds 2015 in de gevangenis omwille van hun verzet tegen twee mijnbouwbedrijven die de waterbronnen voor duizenden mensen vergiftigen.

Colombia is het gevaarlijkste land ter wereld voor syndicalisten en mensenrechtenactivisten. In oktober werd de 18-jarige vakbondsactivist en mensenrechtenverdediger Jayder Quintana vermoord. Hij was lid van de vakbond Fensuagro. Sinds de ondertekening van het vredesakkoord tussen de Colombiaanse overheid en de FARC in 2016 werden meer dan 1.000 activisten vermoord.

De Filipijnse Zara Alvarez is een gezondheids- en mensenrechtenactiviste. Op 17 augustus 2020 werd Zara op brutale wijze vermoord omwille van haar inzet in haar gemeenschap. Verschillende Belgische ngo’s hebben deze zaak aangekaart bij de Filipijnse ambassadeur. Voorlopig zonder reactie.

Thierry Bodson, de huidige voorzitter van het ABVV werd maandag 23 november samen met zestien vakbondsleden door de correctionele rechtbank van Luik veroordeeld tot voorwaardelijke gevangenisstraffen en boetes van 600 tot 4.800 euro voor ‘kwaadwillige belemmering van het verkeer’.

Deze veroordeling is verontrustend, en is geen alleenstaand feit. Twee jaar geleden werd Antwerpse voorzitter van het ABVV Bruno Verlaeckt veroordeeld omwille van een syndicale actie in de haven van Antwerpen. De veroordeling is een gevaarlijk precedent voor iedereen die collectieve actie onderneemt en criminaliseert zo sociale bewegingen.

Vandaag roepen we met 50 sociale bewegingen, organisaties en vakbonden onder de slogan “Defend the Defenders” in een open brief aan onze ministers van Buitenlandse Zaken, Binnenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking, en aan de bredere internationale gemeenschap op tot het volgende:

Mensenrechtenverdedigers en sociale bewegingen te beschermen, om te beginnen in België. Syndicalisten worden in België ontslagen of veroordeeld omwille van hun engagement, terwijl COVID-19 net aantoont hoe belangrijk het is om werknemers goed te beschermen. Daarnaast trad de politie bij recente protesten, voor en tijdens de coronapandemie, onnodig hardhandig op. Sociale bewegingen spelen een sleutelrol in de bescherming van werknemers en het bestendigen van mensenrechten.

Het op te nemen voor sociale bewegingen en mensenrechtenverdedigers wereldwijd. We verwijzen hier naar de dramatische mensenrechtensituatie in de Filipijnen, Colombia, Guatemala en Honduras, waar verschillende Belgische ngo’s en sociale bewegingen samenwerken met partnerorganisaties die onder zware druk staan. We vragen u deze ernstige situatie aan te kaarten bij de ambassadeurs van de respectievelijke landen.

Een coherent buitenlands beleid te voeren met betrekking tot de bescherming van mensenrechten. Zo vinden we het onaanvaardbaar dat België en de Europese Unie handelsverdragen afsluiten met landen als Colombia, waar activisten regelmatig worden vermoord, dat ons land handel voert met landen als Saudi-Arabië dat terrorisme financiert of samenwerking met Israëlische defensiebedrijven normaliseert. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de Belgische en Europese medeplichtigheid aan deze mensenrechtenschendingen.

De afgelopen weken werden er volop foto’s verzameld voor een actiefilmpje dat vandaag gepubliceerd werd. Je kan het filmpje hier bekijken.

Lees hier meer over Defend the Defenders.

De open brief werd ondertekend door volgende organisaties:

intal, Viva Salud, Solidagro, Vrede vzw,

FOS- Socialistische Solidariteit, SolSoc – Solidarité Socialiste, ABVV-FGTB, De Algemene Centrale-ABVV/La Centrale Générale-FGTB, ACV Puls, ACV Provincie West-Vlaanderen, Sama Sama, Solidair met Guatemala, Honduras Werkgroep, Dwagulu Dekente, GAPP – Gents Actieplatform Palestina, Masereelfonds, Vluchtelingen Ondersteuning Sint-Niklaas, WSM, UPB (Ugnayang Pilipino sa Belgium), Vormingplus Waas-en-Dender, Progress Lawyers Network, Quinoa asbl, Hart boven Hard, 11.11.11, CNAPD, Beweging.net Limburg, Beweging.net Vlaams Brabant & Brussel, Internationaal Comité vzw, Broederlijk Delen, Vredesactie, Trias, Oxfam Wereldwinkel Belsele, Cubanismo.be, Labo vzw, Oxfam Wereldwinkels Sint-Niklaas, CATAPA, Guatebelga vzw, Afopadi Belgica, Christenen voor het Socialisme (CvS), Studio Globo, Gents Overleg Noord Zuid, Foro Internacional de Víctimas Colombie — Section Belgique, Comité pour le respect des Droits Humains « Daniel Gillard », Encuentro, FIAN Belgium, Inloopcentrum Den Durpel, IFSI-ISVI – Internationale syndicale samenwerking – Coopération syndicale internationale, Antwerp 4 Palestine, Coordination Latino-américaine de Solidarité en Belgique, CNE – Centrale nationale des Employés et des Cadres du secteur privé