Palestijnse jongeren: ‘We zijn niet gelijk, we zijn anders dan andere kinderen in de wereld’

Palestijnse jongeren worden disproportioneel geraakt door het geweld in Gaza, maar hun stem wordt zelden gehoord. Mensenrechtenexperte Erika Jiménez interviewde na de oorlog in Gaza in 2014 tientallen Palestijnse tieners over hun standpunten en over hoe ze hun mensenrechten zagen. Het zijn gesprekken die vandaag weer brandend actueel blijken.

Op de achtste dag van de escalatie van geweld tussen Israël en Hamas las ik een tweet waarin stond dat er meer ophef zou zijn in het Westen ‘als 2,2 miljoen golden retrievers tot uitsterven werden gebombardeerd in een kooi waaruit ze niet konden ontsnappen’ in plaats van Palestijnse burgers in Gaza.

U know what’s insane is how the western public consciousness would mobilise if this was 2.2 million golden retrievers being bombed to extinction in an inescapable cage…

— Suhaiymah Manzoor-Khan (@thebrownhijabi) October 15, 2023

De tweet bracht me terug naar een reeks interviews die ik afnam bij 96 jonge Palestijnen en hun leerkrachten op de Westelijke Jordaanoever. Dat gebeurde in de nasleep van de invasie van Gaza in 2014. We spraken over zaken die hun dagelijks leven beïnvloedden, dus ook over hun bewustzijn van mensenrechten en hoe de rest van de wereld de strijd van de Palestijnen ziet.

Ik wilde ervaren hoe Palestijnse jongeren tussen dertien en vijftien jaar, zowel van privéscholen als openbare en UNRWA-scholen, mensenrechten begrepen en erover spraken, en hoe ze het concept toepasten in hun dagelijks leven.

Ik wilde weten hoe ze omgaan met het feit dat de idealen waarover ze op school leerden in schril contrast stonden met hun strijd voor rechten in hun dagelijks leven. In mijn gesprekken met deze jongeren waren ze openhartig over allerlei zaken waarmee ze in hun dagelijks leven te maken krijgen.

Ontmenselijking

De jongeren met wie ik sprak kwamen uit verschillende sociaaleconomische en religieuze achtergronden. Ze beschreven vaak hoe ze zich ontmenselijkt voelden in het discours over de relatie tussen Israël en Palestina. Voor hen leek het alsof het wereldwijd geaccepteerd wordt dat zij niet gezien worden als medemensen met dezelfde wensen, behoeften en – belangrijk – mensenrechten als ieder ander.

Ze gebruikten ook vaak vergelijkbare taal om te beschrijven hoe ze onder de bezetting leven. Hiba, een meisje van dertien jaar dat op een privéschool studeert, zei al lachend: ‘Het is grappig dat dieren meer rechten hebben dan mensen in Palestina’. Daarna voegde ze er op serieuze toon aan toe: ‘We zijn niet gelijk, we zijn anders dan andere kinderen in de wereld.’

Wetenschappers hebben in het verleden aangetoond hoe ontmenselijkende retoriek vaak voorafgaat aan genocide.

Het idee dat een Palestijns leven minder waard is dan het leven van anderen was een ander thema. Anwar, een dertienjarige vluchteling van een UNRWA-school, zei ‘In westerse landen maken ze er een groot probleem van als iemand sterft. Maar als wij Palestijnen worden gedood, of het er nu honderd of duizend zijn, dan is het normaal en niet erg. Palestijnen zijn getallen.’

De retoriek van Israëlische politici en functionarissen in de afgelopen twee weken laat zien hoe deze ontmenselijking werkt. De Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant beweerde bij de aankondiging van de belegering van Gaza dat ze ‘vechten tegen menselijke dieren’. Die woorden werden herhaald door de Israëlische generaal-majoor Ghassan Alian die tegen de Palestijnen in Gaza zei dat ‘menselijke dieren als zodanig behandeld moeten worden’.

Wetenschappers hebben in het verleden aangetoond hoe dit soort ontmenselijkende retoriek vaak voorafgaat aan genocide.

Hun leiders en de generatie van hun ouders

Veel van de jongeren die ik sprak waren kritisch over de manier waarop hun ouders – vooral de leiders van de Palestijnse Autoriteit (PA) – de bezetting leken te accepteren. Over de oorlog in Gaza in 2014 vertelde Camilla, die aan een privéschool studeerde: ‘Onze regering doet alsof het ze niet kan schelen of we bezet zijn of niet… Israëli’s doden kinderen en de regering laat Israël maar doen.’

Deze week hebben Palestijnen overal op de Westelijke Jordaanoever meegedaan aan protesten tegen de Israëlische bombardementen op Gaza. Maar ze waren ook zeer kritisch over de Palestijnse Autoriteit (PA). In reactie daarop traden de veiligheidstroepen van de PA hard op en schoten ze met scherp op demonstranten.

Daarbij zijn jonge mensen gedood, zoals de twaalfjarige Razan Nasrallah. Het meisje uit Jenin werd op 17 oktober doodgeschoten op de Westelijke Jordaanoever toen ze protesteerde tegen de aanval op een ziekenhuis in Gaza, waarbij honderden Palestijnen om het leven kwamen.

Hoewel sommige jongeren ook cynisch waren over het vooruitzicht dat er nog tijdens hun leven een einde aan de bezetting zou komen, waren de meesten optimistisch. Anwar, een leerling uit het eerste middelbaar van een VN-school vertelde me dat terwijl ‘volwassenen het gevoel hebben dat het voorbij is… wij als jongeren nog steeds hoop hebben omdat we een toekomst hebben’.

Israëli’s: ook bezetters verdienen mensenrechten

Veel van de jongeren die ik in 2015 interviewde, maakten een onderscheid maken tussen de meeste Joodse mensen die in Israël wonen en diegenen met een visie van een zionistisch Joods thuisland waarvoor de de autochtone Palestijnen moeten verdreven worden.

Zoals Jiries, een leerling van een privéschool, vertelde: ‘Sommige mensen zeggen dat Joden degenen zijn die zionistisch zijn, maar ze hebben het mis, want er zijn veel Joden die ons steunen. Ik wil er gewoon voor zorgen dat iedereen die leest over “Joden” of “zionisten” een onderscheid kan maken tussen de twee.’

De studenten benadrukten ook dat niet de hele Joodse gemeenschap het beleid van de staat Israël ten opzichte van Palestina steunt. Ook tijdens het huidige conflict zijn er veel Joodse groepen over de hele wereld die solidair zijn met de Palestijnen.

Today, 500 Jews were arrested and 10k took to the streets to support and to demand a ceasefire and an end to Palestinian genocide.

We shut down congress to draw mass attention to the U.S. complicity in Israel’s ongoing oppression of Palestinians. But our work isn’t done. pic.twitter.com/1aQf15Xx0D

— Jewish Voice for Peace (@jvplive) October 18, 2023

De jongeren die ik interviewde woonden in gebieden op de Westelijke Jordaanoever die onder controle staan van de Palestijnse Autoriteit (PA) en die officieel verboden terrein zijn voor Israëli’s. De meeste ontmoetingen van de jongeren met Israëli’s waren dus met kolonisten of soldaten bij checkpoints of tijdens militaire invallen.

De percepties van de Israëli’s die ze hadden ontmoet, verschilden bij veel jongeren. Lina, een meisje uit een VN-school voor vluchtelingenkinderen benadrukte het verschil tussen soldaten en burgers, terwijl haar klasgenote Nadiya zei: ‘In de Gaza-oorlog maakten ze geen onderscheid tussen burgers en soldaten, Israëli’s viseerden burgers en de meesten die werden gedood waren kinderen, vrouwen en oude mensen.’

Maar toen ik deze groep vluchtelingmeisjes vroeg of ze vonden dat een Israëlische jongere van hun leeftijd dezelfde mensenrechten zou moeten hebben als zij, waren ze het daar unaniem mee eens.

Hoop voor de toekomst

De bezette Palestijnse gebieden hebben een jonge bevolking: de mediane leeftijd op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook is 19,6 jaar. In Gaza is meer dan 40 % van de mensen 14 jaar of jonger. Sinds 7 oktober 2023 is er ongeveer elke 15 minuten een Palestijns kind gedood.

De militaire aanvallen laten de overlevenden vaak achter met allesbepalende handicaps, zonder ouderlijke zorg of met langdurige gevolgen voor hun geestelijke gezondheid. Andere kinderen kunnen alsnog sterven omdat ze door de belegering geen toegang hebben tot voedsel, water of medische behandelingen.

‘Volwassenen begrijpen niet dat wij volwassen genoeg zijn om onze wereld te begrijpen.’

Hoewel jongeren onevenredig zwaar getroffen worden door het geweld, wordt hun mening zelden gevraagd. Hun stem ontbreekt grotendeels in het debat en de besluitvorming die hun leven zal beïnvloeden. Jongeren reproduceren niet noodzakelijkerwijs de standpunten van de volwassenen om hen heen. En vaak luisteren volwassenen niet als jongeren spreken.

Zoals Marwan, een van de jongeren met wie ik sprak, het verwoordde: ‘volwassenen begrijpen niet dat wij volwassen genoeg zijn om onze wereld te begrijpen’. Jongeren in Gaza en in ballingschap hebben de internationale gemeenschap opgeroepen tot een onmiddellijk staakt-het-vuren.

De vraag is: wie luistert er naar de oproepen van deze jongeren en wie handelt ernaar? Zij zijn de toekomst van Palestina en hun stemmen moeten gehoord worden.

Deze opinie is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner The Conversation