Nieuws

De Sovjeterfenis in beeld: de woelige Kaukasus

Op 25 december is het precies twintig jaar geleden dat de Sovjetunie officieel ophield te bestaan. MO* reisde de voorbije jaren door heel wat voormalige Sovjetrepublieken, van Tallinn tot Vladivostok, en blikt terug met een reeks pakkende beelden. In deze aflevering: de woelige Kaukasus, met Armenië, Georgië en Nagorno-Karabach (Azerbeidzjan).

Kristof Clerix . 19 december 2011
  • MO* ARMENIË - Goddelijke koorgezangen weerklinken tot ver buiten de muren van de Mayr Tachar-kathedraal in Echmiadzin, het Vaticaan van de Armeense kerk. Religie speelt een belangrijke rol in de Armeense identiteit. Armenië nam als eerste land het Christendom aan als staatsgodsdienst. De Mayr Tachar dateert uit 301 en is de eerste kathedraal in de christelijke wereld. MO*
  • MO* ARMENIË - Op 7 december 1988 werd de Armeense stad Spitak opgeschrikt door een zware aardbeving. Armeniërs die have en goed verloren, werden ondergebracht in treinwagons omgebouwd tot tijdelijke woonst. MO*
  • MO* ARMENIË - Volksdansers in de hoofdstad Jerevan. MO*
  • MO* ARMENIË - Achterbuurtje met grauwe sovjetblokken pal in het hartje van Jerevan, de hoofdstad van Armenië. MO*
  • MO* GEORGIË - Het stenen strand van Batoemi, langs de Zwarte Zeekust van Georgië, was in vervlogen tijden een van dé topbestemmingen van de Sovjetbonzen. Languit op een strandstoel geniet Nadia Papava (25) van een weekje vakantie. Zonnebril van Dior, Sony Ericsson foto-gsm, de blondine komt niets tekort. ‘Batoemi is niet Ibiza, maar er zijn hier toch ook goede DJ4s en nachtclubs.’ Nadia kan zich een luxueuze levensstijl veroorloven omdat haar familie geregeld geld opstuurt vanuit Moskou. Tien jaar geleden zijn ze naar Rusland gemigreerd. MO*
  • MO* GEORGIË - Georgisch-orthodoxe kerk. MO*
  • MO* GEORGIË - Georgisch-orthodoxe kerk. MO*
  • MO* GEORGIË - Georgië staat op de 75ste plaats op de welvaartsindex 2011 van het VN-Ontwikkelingsprogramma –na Venezuela en Bosnië, en voor Oekraïne en Mauritius. Het bevindt zich in de groep landen met een ‘hoge menselijke ontwikkeling’. MO*
  • MO* GEORGIË - De Kaukasus. MO*
  • MO* GEORGIË - Na de Rozenrevolutie in 2003 werd de Georgische president Edward Shevardnadze opgevolgd door Mikhail Saakashvili. Meteen na zijn aantreden plaatste Saakashvili het herstel van Georgiës territoriale integriteit bovenaan zijn prioriteitenlijstje. In 2004 kon hij een klein succes boeken door de autonome regio Adzjarië –nog zo’n zorgenkind– volledig onder gezag van Tbilisi te brengen. Maar met Zuid-Ossetië en Abchazië wilde het maar niet lukken. Voorstellen voor verregaande autonomie konden Tskhinvali en Soechoemi niet bekoren. Intussen flirtte Saakashvili met het Westen en liet verstaan dat Georgië lid wilde worden van de Navo –tot groot ongenoegen van Moskou. In de zomer van 2008 namen de spanningen rond Zuid-Ossetië en Abchazië in alle hevigheid toe. In de nacht van 7 op 8 augustus 2008 lanceerde Georgië een grootschalig militair offensief tegen Zuid-Ossetië –een flagrante misrekening van Saakashvili, zo zou al snel blijken. Rusland sloeg snel en hard terug. In geen tijd namen Russische troepen Zuid-Ossetië én Abchazië in en na vijf dagen trok het Georgische leger zich terug. MO*
  • MO* NAGORNO KARABACH - Begin jaren negentig vochten de net onafhankelijke ex-Sovjetrepublieken Armenië en Azerbeidzjan een verbeten strijd uit om Nagorno-Karabach. Tussen 1992 en 1994 vielen er zowat dertigduizend doden nadat de betwiste regio de onafhankelijkheid had uitgeroepen. In Sovjettijden maakte Nagorno-Karabach als autonoom gebied deel uit van Azerbeidzjan, en woonden er zowel christelijke Armeniërs als islamitische Azeri’s. Vandaag zijn er geen Azeri’s meer te bespeuren en is het nagenoeg etnisch homogeen. Sinds het staakt-het-vuren is de situatie volledig geblokkeerd; de vredesonderhandelingen slepen al zeventien jaar aan. MO*
  • MO* NAGORNO KARABACH - Littekens van de oorlog zijn in hoofdstad Stepanakert nauwelijks te bespeuren. Dit is Sarajevo niet. Om kapotgeschoten huizen en vernielde straten te zien, moet ik naar dorpen dichterbij de Contactlijn. Op aanraden van mijn tolk Lusine Vanyan (29), doctoraalstudente Engelse fonetiek, passeren we opnieuw via Buitenlandse Zaken om te horen of de dorpen die ik wil bezoeken wel toegankelijk zijn. Het hoofd van de consulaire afdeling neemt er de kaart van Nagorno-Karabach bij en gaat nauwkeurig na waar de dorpjes op mijn lijstje precies liggen. Drie van de tien krijgen een minteken (Maragla, Seisoulan, Getavan), de rest een plusje. Min betekent opnieuw: nogozone. ‘Zo wordt het voor mij wel moeilijk om mijn werk te doen’, leg ik uit. Dat maakt blijkbaar weinig indruk: ‘Het is de wetgeving en zo is het.’ Wanneer ik vraag hoeveel procent van Nagorno-Karabach überhaupt verboden terrein is voor buitenlanders, klinkt het: ‘Daar kunnen we niet op antwoorden.’ MO*
  • MO* NAGORNO KARABACH - Op een graswei net buiten Stepanakert is een goede hectare volledig afgezet. Een twintigtal ontmijners met beschermende maskers prikken minutieus centimeter voor centimeter met een ijzeren pin in de grond. ‘Kom gerust dichter’, roept een man met een T-shirt van de Britse ngo Halo Trust. Euh, is dit pad al vrijgemaakt? Nogal schoorvoetend nader ik de paaltjes. ‘Geen zorgen, dit is een oefenveld. Hier liggen geen mijnen. We zijn een nieuwe lichting ontmijners aan het opleiden.’ De man vertelt dat er na de hele oorlog heel wat antipersoonsmijnen zijn achtergebleven in Nagorno-Karabach. Tien jaar zijn ze al bezig de boel te clearen, nog een jaar of drie te gaan. MO*
  • MO* NAGORNO KARABACH - Op een heuvel net buiten het centrum van Stepanakert, de hoofdstad van Nagorno-Karabach, prijken twee metershoge monumenten uit rode vulkaansteen. Tatik en Papik verbeelden het gezicht van een grootmoeder en een grootvader, romp en ledematen ontbreken. Niet nodig: het lichaam is de grond van Nagorno-Karabach. Roots bloody roots. MO*
  • MO* NAGORNO KARABACH - Soldaten van het leger van Nagorno-Karabach, voor het presidentieel paleis in Stepanakert. Tussen 2001 en 2010 zijn de militaire uitgaven in de Zuidelijke Kaukasus spectaculair gestegen. Armenië gaf in 2010 296 miljoen euro uit aan defensie, een stijging met 188% op tien jaar tijd. Bij Azerbeidzjan gaat het om 1041 miljoen euro (+388%). Volgens het Zweedse onderzoeksinstituut SIPRI is die stijging in militaire uitgaven een waarschuwing voor wat er binnen een jaar of zo in de regio te gebeuren staat. MO*

MO*journalist Kristof Clerix reisde eind september 2010 twee weken door Armenië en Nagorno-Karabach. Lees Nagorno-Karabach, het land dat niet bestaat, de reisblog van Kristof.

Lees en bekijk ook:

Europa
Zuid- en Centraal-Azië
Armenië
Azerbeidzjan
Georgië

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2798   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Actuele thema’s

De onthullende oorlog
‘Het is tijd om Israël internationaal te isoleren’
Huisvesting is een basisbehoefte, geen luxe

Met de steun van

 2798  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.