El Salvador trekt zich terug uit Irak

De laatste groep van 200 Salvadoraanse soldaten verlaat dit weekend Al-Kut, hoofdstad van de oostelijke provincie Wasit. Eind 2008 besliste president Antonio Saca de troepen uit Irak terug te halen. Hij beschouwde de missie als beëindigd en verwees naar resolutie 1790 van de VN-Veiligheidsraad, waarin het mandaat van de “multinationale macht” op 31 december 2008 afloopt.
De VS begonnen de Iraakse oorlog in maart 2003. In augustus van dat jaar stuurde toenmalig president  Francisco Flores (1999-2004) de eerste Salvadoraanse troepen. Eerst ging het om een bataljon van 380 soldaten, dat om de zes maanden werd afgelost. Nadien werd het aantal tot 200 soldaten teruggebracht.
Voor de Salvadoraanse regering was het sturen van troepen een antwoord op de oproep van de internationale gemeenschap en een teken van solidariteit met een bevriend land dat tegen het terrorisme strijdt. El Salvador is het enige Latijns-Amerikaanse land dat achter de VS-politiek in Irak bleef staan, nadat Nicaragua, de Dominicaanse Republiek en Honduras hun steun introkken.

Vijf doden

Tenminste vijf Salvadoraanse soldaten kwamen om en een twintigtal liep verwondingen op bij aanvallen van Iraakse opstandelingen. Herminia Ramos, moeder van Natividad Méndez, de eerste Salvadoraan die in Irak sneuvelde, zegt blij te zijn dat de soldaten nu terugkeren maar vindt dat ze daar nooit hadden moeten zijn. “Godzijdank komen ze binnenkort terug en zien ze hun familie weer, maar wij, die onze zonen verloren zijn, zullen dit nooit vergeten.” Na de dood van haar zoon op 4 april 2004 beloofde het leger haar te helpen maar ze kreeg enkel een schadevergoeding van 390 euro. De 50-jarige Ramos is analfabeet en moet zes kinderen voeden.

Het zijn steeds de arme families die deze drama’s meemaken.

“Het zijn steeds de arme families die deze drama’s meemaken”, zegt de hulpbisschop van San Salvador, Gregorio Rosa Chávez. Hij zegt dat de katholieke kerk zich altijd heeft verzet tegen het sturen van Salvadoraanse troepen omdat het “een politiek van totale onderwerping” aan de Amerikaanse belangen betekent. El Salvador had zich nooit “in dat avontuur mogen storten”, zegt de hulpbisschop. “We moeten respect leren afdwingen, ook al zijn we een klein land.”
Eind 2007 verklaarden acht op tien Salvadoranen de aanwezigheid van Salvadoraanse troepen in Irak niet goed te keuren, zo blijkt uit een peiling van het Universitair Instituut voor Publieke Opinie. Óscar Luna, de ombudsman voor mensenrechten in El Salvador, vindt dat de bevolking de concrete resultaten van de militaire operatie in Irak moet kennen en eist daarom een rapport van de president.
Volgens Abraham Ábrego, mensenrechtencoördinator van de Stichting voor de Studie van de Toepassing van het Recht had het geen zin dat “een klein land met weinig middelen en veel noden” troepen stuurde naar Irak. En “het was weinig redelijk de soldaten in Irak te houden nadat veel landen zich terugtrokken aangezien het geen vredesmissie was. Het leger had zich kunnen wijden aan sociale taken in eigen land.”