‘Migratie wordt doodgezwegen binnen de Europese Unie’

‘Dit jaar is het de 20ste verjaardag van de ratificatie van de VN-Conventie. Wij gaan nu zes maanden campagne voeren om de EU ervan te overtuigen migranten meer rechten toe te kennen,’ zegt Pablo Sanchez van December18, een internationaal onderzoekscentrum over de rechten van migranten. ‘In één week hebben we 2000 handtekeningen verzameld. En bij de eerste 42 zijn ook verschillende bekende namen, waaronder zelfs Jane Birkin.’
Nederlands Europarlementslid Judith Sargentini (GroenLinks) vindt het ‘ongelofelijk dat we onze ogen sluiten voor diegenen die erg hard werken voor onze gemeenschap.’ Bovendien hebben wij de migranten ook nodig. ‘Het emotionele debat overschaduwt het rationele. Vanaf 2013 zal de bevolking in Europa afnemen. En in 2060 zal de beroepsbevolking 50 miljoen mensen te kort hebben.’

Speciale rechten?

In de Verklaring van de Rechten van de Mens staat dat iedereen moet leven in volledige vrijheid en waardigheid. Frans Europarlementslid Marie-Christine Vergiat (GroenLinks) : ‘De Europese Conventie voor migrantenrechten zou dit gewoon moeten herbevestigen zodat migranten gelijkwaardig behandeld worden.’ Vergiat benadrukt dat ze dus geen “speciale” rechten toebedeeld krijgen.

Politieke overgevoeligheid

Waarom ratificeert de Europese Unie deze Conventie dan niet? Daarvoor zijn twee redenen. ‘Er wordt dan geen onderscheid meer gemaakt tussen de migranten. Elke migrant zal dus recht hebben op onderwijs, gezondheidzorg, enz,’ zegt Pablo Sanchez. ‘Maar lidstaten waar de gezondheidszorg privé is, zien dat niet zitten.’ Volgens Sanchez worden migranten in sommige landen als criminelen beschouwd. ‘Wanneer een migrant zonder papieren in Zweden of Duitsland naar het ziekenhuis moet,  is het personeel verplicht  –zelfs voor een dringende operatie-  papieren in te vullen en de politie te bellen.’
Bovendien wordt migratie in de Europese Unie doodgezwegen wegens té politiek gevoelig. Pablo Sanchez: ‘Het hoofd van het comité ter bescherming van de migrantenwerknemers Abdelhamid El Jamri vroeg om een afspraak bij de Europese Commissie onder leiding van het Zweedse voorzitterschap. Maar dit werd hem geweigerd. In een brief werd uitgelegd dat men niet met hem wilde praten omdat ze ondervonden hebben dat dit sommige landen nerveus maakt.’ Judith Sargentini legt uit dat vele landen vrezen dat de ratificatie meer migranten zal aantrekken. Daar komt nog eens bij dat extreem-rechts zou kunnen profiteren wanneer de Conventie erdoor komt.
Maar dat hoeft echter niet het geval te zijn. Vergiat vindt dat de publieke opinie over migratie kan veranderen. Zo hebben Franse organisaties als Education Sans Frontières geijverd voor de rechten van arbeiders zonder papieren. Ze hebben toen zo’n drieduizend mensen kunnen mobiliseren. ‘En uit een recente peiling blijkt nu dat de meerderheid van de Fransen voor de regularisatie van arbeiders zonder papieren zijn’.

Racistisch Europa

De Europarlementsleden waarschuwen voor de “dehumaniseringspolitiek” die sommige Europese landen hanteren. Marie-Christine Vergiat: ‘In Frankrijk worden de rechten van migranten steeds minder en minder gerespecteerd. Burgemeesters voeren bijvoorbeeld druk uit op scholen om geen kinderen zonder papieren meer te aanvaarden.’ Maar vooral Italië staat er om bekend een zeer racistisch en xenofobisch beleid te voeren. Italiaans Europarlementslid Sonia Alfano (Fractie Liberalen) bevestigt dit alleen maar:  ‘Ik kan hiervoor alleen maar plaatsvervangende schaamte voelen. Het helpt natuurlijk ook niet wanneer een collega van mij [Mario Borghezio] vaak wordt betrapt op racistische uitspraken.’
Alfano uitte haar bezorgdheid over de onderhandelingen tussen de EU en Libië of Tunesië. Vergiat beaamt dit:  ‘Meer en meer wordt aan Libië gevraagd -bijvoorbeeld door de Italiaanse regering- om het vuile werk op te knappen. En iedereen weet wat er gebeurt in Libië. Duizenden mensen worden de Sahara in gejaagd, zelfs zonder eten en drinken. En de EU weet dit. Toch zijn ze een akkoord met Libië aan het sluiten.’