Mijnen en kleine wapens blijven slachtoffers eisen in Libië

“De geweren zwijgen misschien, maar de landmijnen, de blindgangers en andere ammunitie die rondslingert blijven een groot veiligheidsrisico”, zegt Elena Rice van UNMAS, de VN-dienst die zich bezighoudt met de opruiming van mijnen. “210 Libiërs zijn gewond geraakt sinds het eind van de oorlog en minstens een kwart daarvan is overleden”, zegt ze. Volgens UNMAS zijn die cijfers nog conservatief.

Mijnenvelden

Er zijn 24 opruimdiensten en 29 voorlichtingsteams in Libië. Die hebben samen al bijna 200.000 mijnen en blindgangers vernietigd. Maar het is moeilijk om te zeggen hoe veel er nog ligt, want er liggen zelfs nog mijnenvelden uit de Tweede Wereldoorlog en mijnen die zijn gebruikt in de verschillende regionale conflicten. Na de bombardementen van de NAVO kwam de oorlog er nog bij. Pro-Kadhafisoldaten hebben op verschillende plaatsen mijnen gebruikt. Na de oorlog keerden veel mensen terug naar huis en vonden daar resten van explosieven in hun huizen, kantoren en tuinen.

De opstand bracht bovendien veel kleine wapens het land in. Er wordt nog steeds mee gevochten, door rivaliserende milities, maar daarnaast worden ze ook gebruikt door burgers. Die gaan er vaak roekeloos mee om, bijvoorbeeld op bruiloften, waar ze uit vreugde vaak in de lucht schieten. “Er circuleren er nog zo’n 20 miljoen”, zegt Emilie Rolin van Handicap International, een organisatie die betrokken is bij ontmijningsprojecten in het land. “In Tripoli belanden er nog elke dag drie tot vijf mensen door in het ziekenhuis.” Volgens Rolin weten veel mensen niet hoe ze er veilig mee om moeten gaan en zijn de meeste ongelukken eenvoudig te voorkomen. “Een derde van de slachtoffers is jonger dan 14 en 80 procent is jonger dan 23.”

Coördinaten

De NAVO heeft in totaal 7700 raketten en bommen afgeworpen boven Libië, waarvan 303 blindgangers. De NAVO heeft een lijst met coördinaten en andere kenmerken wel doorgegeven. Maar volgens specialisten is er ook kennis nodig over de andere 7500 die wel zijn ontploft, omdat ook daar onderzoek gedaan moet worden en eventuele explosieve of giftige resten kunnen worden opgeruimd.