War on terror viseert inheemse volkeren

Inheemse organisaties liggen in Latijns-Amerika steeds vaker aan de basis van volksopstanden. In Ecuador en Bolivia boden presidenten hun ontslag aan, onder een golf van inheems protest. In Ecuador moest de regering van Lucio Gutiérrez op 20 april aftreden onder druk van protesten. In Bolivia bood president Carlos Mesa gisteren (maandag) voor de tweede keer op rij zijn ontslag aan onder druk van inheemse organisaties. Die willen dat de gasreserves in het land onder staatscontrole komen. Ook in Peru en Brazilië staan regeringen onder druk.

Pedro Cayuqueo, de directeur van de Chileense Mapuche-krant Azkintuwe, zegt dat de steeds beter georganiseerde inheemse beweging het doelwit dreigen te worden van Amerikaanse repressie. En met name van de zogenaamde ‘low-intensity warfare doctrine’ van de Verenigde Staten na 9/11 ontwikkelden.

“De Verenigde Staten trekken een parallel tussen de groeiende bewustwording van de inheemse organisaties en de radicalisering van een deel van de islam”, zegt Cayuqueo. De hoofdredacteur verwijst naar een rapport van de invloedrijke denktank NIC die de radicale islam en de inheemse beweging in één adem noemt als een bedreiging voor de veiligheid en hegemonie van de Verenigde Staten.

Cayuqueo is niet de enige die de bezorgdheid en verontwaardiging uitspreekt. Hij deelt ze met opiniemakers over het hele Latijns-Amerikaanse continent. In de Verenigde Staten heerst de perceptie dat inheemse activisten destabiliserende elementen en terroristen zijn. Hun eisen worden in toenemende mate in een crimineel daglicht geplaatst, zegt José Aylwin, jurist bij het Instituut voor inheemse studies aan de universiteit van Temuco.

De Chileense vice-minister bevoegd voor inheemse zaken ontkent dat inheemse volkeren in zijn land een bedreiging voor de stabiliteit in de regio vormen, zoals het NIC-rapport stelt.

Als de federatie van inheemse volkeren van Ecuador Conaie niet bestond, dan hadden we pas een probleem, zegt Conaie-voorzitter Luis Macas. De beweging kanaliseert de inheemse strijd op vredelievende wijze. Als die niet bestond zou de armoede in onze gemeenschappen en onder het Ecuadoriaanse volk in het algemeen een voedingsbodem worden voor het opduiken van organisaties die voor geweld zouden kiezen. Maar dat is niet gebeurd.

Ze zien ons als terroristen. Maar dat zijn we niet. Onze strijd is open, legaal en rechtvaardig, zegt Ricardo Díaz, een indiaans parlementslid van de Beweging naar Socialisme (MAS), de sterkste oppositiepartij in Bolivia. Buitenlandse oliebedrijven steunen momenteel de eisen voor regionale autonomie, maar daarachter ligt een geheim plan om een gewelddadige reactie van inheemse volkeren uit te lokken en zo om externe militaire interventie te rechtvaardigen, meent de Boliviaanse indianenleider Juan de la Cruz Vilca. (ADR/MM)